Vrouwenvoetbal, op het randje van buitenspel

Abstract

Het vrouwenvoetbal is in Nederland groter dan ooit. Het is al een aantal jaren de snelst groeiende tak binnen de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB), maar het is ook ten opzichte van andere sporten de snelst groeiende en grootste teamsport onder vrouwen. De ontwikkeling van de topcompetitie in het vrouwenvoetbal blijft daarentegen in verhouding achter bij de ontwikkeling van de breedtesport. Het lukt de Eredivisie Vrouwen vooralsnog niet uit te groeien tot een stabiele competitie. FC Utrecht Vrouwen maakte afgelopen jaar een doorstart in de Stichting Vrouwenvoetbal Utrecht (SVVU). De visie van de stichting betreft een drie-eenheid waarin topsport, breedtesport en de verbinding ertussen centraal staan. Uitwerking van deze visie moet de legitimatie voor het voortbestaan van FC Utrecht Vrouwen in de Eredivisie vergroten. Voordat er naar oplossingen gekeken kan worden is het van belang om meer inzicht te krijgen in de factoren die ervoor zorgen dat het Eredivisie vrouwenvoetbal in Utrecht en elders in het land zo moeizaam kan voortbestaan.

Het doel van dit onderzoek is inzicht verkrijgen in de betekenis die aan vrouwentopvoetbal en de Eredivisie Vrouwen in Utrecht toegekend wordt en wat de consequenties daarvan zijn voor de organisatie. Deze doelstelling vormt de basis voor de centrale onderzoeksvraag: Welke aspecten van betekenisgeving spelen volgens de betrokkenen een rol bij de ontwikkeling van de Eredivisie Vrouwen in Utrecht en wat zijn de consequenties van deze aspecten voor de organisatie van het vrouwentopvoetbal? Het betreft een kwalitatief onderzoek. Data is verzameld aan de hand van semi-gestructureerde interviews. Door middel van semi-gestructureerde interviews is het mogelijk om achter de betekenisgeving van de respondenten te komen.

In het resultatenhoofdstuk is de betekenisgeving aan vrouwenvoetbal door respondenten beschreven. Er worden een aantal aspecten benoemd. Voetbal als gender geladen sport; aan vrouwenvoetbal worden genderspecifieke eigenschappen toegeschreven en het wordt op diverse aspecten met mannenvoetbal vergeleken. De organisatorische context van KNVB en Eredivisie Vrouwen wordt besproken. Vrouwenvoetbal als topsport komt aan bod; welke positie het inneemt in Nederland en buitenland en de koppeling met de breedtesport. Tot slot worden de belangen die bij vrouwenvoetbal spelen toegelicht en de plaats die geldelijke belangen innemen. De resultaten worden geanalyseerd aan de hand van het theoretisch perspectief van Foucault op macht, en de wetenschappelijke literatuur over de genoemde aspecten. Op basis van dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat de wijze waarop het vrouwentopvoetbal georganiseerd wordt, te maken heeft met de manier waarop vrouwenvoetbal betekenis toegekend wordt. Het wordt in de meeste gevallen afgezet tegen mannenvoetbal en krijgt dan een negatievere betekenis. Deze beeldvorming heeft (nog steeds) consequenties voor de manier waarop het vrouwentopvoetbal zich ontwikkelt en voor hoe het georganiseerd wordt.