Het effect van tweetaligheid op referentiële coherentie

Abstract

Verschillende onderzoeken naar tweetaligheid laten zien dat hoe jonger je bent, hoe sneller je in staat bent om een tweede taal aan te leren. Wanneer er vanaf je derde jaar een tweede taal bij komt, bijvoorbeeld door migratie, spreken we van sequentiële tweetaligheid. Wanneer je al vanaf je geboorte wordt blootgesteld aan twee talen, spreken we van simultane tweetaligheid. Tweetaligen hebben een duaal taalsysteem. Dit houdt in dat tweetalige kinderen een apart taalsysteem hebben voor de twee talen. In het onderwijs zijn docenten nogal schuw op het fenomeen tweetaligheid, echter laten veel onderzoeken zien dat tweetaligheid veel voordelen heeft, zoals het beter begrijpen van de arbitrairheid van taal. Een theorie die gepaard gaat met tweetaligheid is de Theory of Mind. De Theory of Mind zorgt ervoor dat mensen zich beter in anderen kunnen verplaatsen. Wanneer zij bijvoorbeeld een verhaal vertellen, houden zij meer rekening met de kennis die de luisteraar heeft. Bij tweetalige kinderen is deze Theory of Mind beter ontwikkeld dan bij eentalige kinderen. Door deze ontwikkeling zijn zij beter in referentiële coherentie, wat voor samenhang in een tekst zorgt. In dit eindwerkstuk doe ik bij tweetalige Russisch-Nederlandse kinderen en Nederlandse kinderen onderzoek naar het effect van tweetaligheid op referentiële coherentie. De resultaten wijzen uit dat Russisch-Nederlandse kinderen niet vaker gebruikmaken van pronomina dan Nederlandse kinderen. Wel is er een effect van leeftijd gevonden op de frequentie van het gebruik van pronomina. Ook maken Russisch-Nederlandse kinderen niet minder gebruik van pronomina die ambigu zijn en is er ook geen effect van leeftijd gevonden. Tot slot gebruiken Russisch-Nederlandse kinderen wel vaker gebruik van een vrouwelijk persoonlijk voornaamwoord dan de eentalige kinderen, er vindt interferentie plaats. Dit is te verklaren aan de hand van cross-linguïstische invloed van de twee talen.