| dc.description.abstract | De staat van het gebit van de inwoners van de binnenlanden van Suriname is slecht. Dat blijkt onder andere uit het artikel van Van Gemert-Schriks et al. (2007). In dit gebied is er in grote mate sprake van Early Childhood Caries (ECC), ofwel zuigelingencariës. Daarnaast blijkt de overlevingskans van vullingen, ART-restauraties, klein. Ze gaan kapot of vallen uit het gebit, waardoor men er een groter gat aan over houdt. Het feit dat de overlevingskans van deze ART-restauraties kleiner is dan elders op de wereld, zet betrokken tandartsen voor een raadsel die zij graag vanuit antropologisch perspectief belicht wilden hebben.
Vanuit dit oogpunt heeft Van Amerongen dit pilotonderzoek opgezet waarin Tandheelkunde en Culturele Antropologie samen komen om mogelijk een oplossing te kunnen bieden voor bovenstaande materie. Dit onderzoek werd begeleid door Van Amerongen zelf en Fabiola Jara Gómez, werkzaam aan de Universiteit Utrecht.
Binnen deze studie onderbouwen de antropologische theorieën van Eriksen (2007) en Mintz (1996) de data die verkregen is tijdens het veldonderzoek in de Saramaccaanse dorpen Jaw Jaw en Balingsoela, Suriname. Eriksen (2007) en Mintz (1996) leggen namelijk een verband tussen mondialiseringsprocessen en de invloed daarvan op consumptie. Processen van disembedding, versnelling en standaardisatie zorgen ervoor dat producten minder streekgebonden zijn, merken als Colgate en Prodent zijn wereldwijd bekend. In het proces van standaardisatie worden er common denominators gecreëerd waardoor de communicatie tussen wereldburgers soepeler kan verlopen. Een gevolg hiervan is dat producten die niet worden opgenomen in het proces van standaardisatie worden gemarginaliseerd of geclassificeerd als ‘verouderd’ (Eriksen 2007: 56). De status van verouderde producten neemt af, wat ook zal leiden tot een afname in consumptie van deze producten omdat zij worden ingeruild voor moderne consumptiegoederen (Mintz 1996).
Deze theorieën zijn ook van toepassing op de moderniserende samenlevingen van Jaw Jaw en Balingsoela die wordt getekend door hybriditeit tussen moderne en niet-moderne producten dan wel traditionele ideeën en praktijken. Het onderscheid tussen ‘modern’ en ‘niet-modern’ op het gebied van gebitsverzorgingsproducten gaat samen met een duidelijke scheiding tussen respectievelijk het heden en het verleden. De tandenborstel en tandpasta worden gedefinieerd als producten van de modernisering, de hedendaagse processen waar men door beïnvloed wordt. Andere methoden om het gebit te reinigen, als zand of houtskool, wordt door de meeste informanten geassocieerd met het verleden, ondanks het feit dat er nog steeds mensen zijn die op deze manier hun tanden schoonhouden.
De tandenborstel en tandpasta representeren de moderniteit en hier wordt dan ook en hoge status aan toegekend en worden uitsluitend door bijna iedereen gebruikt.
Op het gebied van medische zorg heeft men de keuze tussen de etnomedische geneesheer of de biomedische Medische Zending. Wanneer men last heeft van het gebit, zal men eerst zelf de pijn proberen te verzachten. Hiervoor worden zowel niet-moderne producten als lemontje, de bast van de cashewboom, tabak, marihuana of zout gebruikt als moderne producten als paracetamol of tandpasta. Wanneer dit niet helpt, zal men naar de poli gaan en de broeder of zuster vragen de zere tand of kies te trekken.
Ook hangt statustoekenning hier weer samen met het gebruik van geneeswijzen.
Ten slotte is er ook op het gebied van voeding voornamelijk sprake van een positieve relatie. Aan de voedingsmiddelen die men gebruikt, wordt over het algemeen ook een hoge status toegekend. Smaak blijkt hier de doorslaggevende factor, men eet vooral wat men lekker vindt. De mate van gezondheid van voedingsmiddelen is minder van belang voor de consumptie.
Omdat er niet eerder antropologisch onderzoek is gedaan in Suriname naar een tandheelkundig vraagstuk, hebben onderzoeksmethoden ook een focus van onderzoek gevormd binnen deze studie en wordt er bewezen dat antropologisch onderzoek uitermate geschikt is binnen een tandheelkunde studie. | |
