Waarom ‘omdat’ (g)een reden is. Een onderzoek naar de verwerving van causale domeinen bij kinderen

Abstract

Deze studie betreft een Nederlandse replicatie van het onderzoek van Zufferey (2011) naar de verwerving van causale domeinen bij Franstalige kinderen. Causale relaties kunnen voorkomen in drie te onderscheiden domeinen: content, epistemisch en speech act. Contentrelaties zijn gebaseerd op real world causaliteit tussen twee situaties of gebeurtenissen in de wereld, epistemische relaties geven een conclusie of redenering van de schrijver/spreker die gebaseerd is op een causale relatie in de wereld en bij speech act gaat het om een rechtvaardiging. Uitgangspunt in deze studie is dat de domeinen verschillen in complexiteit. Zo zou een connectief in het epistemische domein moeilijker zijn dan een connectief in het contentdomein. Tweede uitgangspunt is het feit dat talen verschillen in de informatie die connectieven geven over de causale relatie. Zo zou de syntactische informatie van Nederlandse connectieven de verwerking van complexe epistemische relaties kunnen faciliciteren. Om te kijken in hoeverre complexiteit de verwerving van de domeinen beïnvloedt is een experiment uitgevoerd bij 59 kinderen tussen de vijf en zeven jaar oud. Naast een begripstaak van causale connectieven in beide domeinen werd ook de taalvaardigheid en Theory of Mind gemeten om te kijken of deze het begrip beïnvloeden. Uit de resultaten blijkt het verschil in complexiteit tussen Nederlandse epistemische en contentrelaties niet zonder meer aanwezig. Helaas laat een kritische analyse van het testmateriaal zien dat dit niet per se te verklaren is aan de hand van de syntactische eigenschappen van Nederlandse connectieven. Uit de vergelijking met het Frans kan geconcludeerd worden dat er verschillen zijn. In het Frans wordt het verschil in complexiteit tussen beide relaties namelijk steeds kleiner naarmate de kinderen ouder worden. Voor het Nederlands is een dergelijke interactie niet aanwezig. Wel kan geconcludeerd worden dat Nederlandse kinderen jonge leeftijd een beter begrip hebben van epistemische relaties dan Franstalige kinderen, Dit begrip lijkt zich echter minder sterk te ontwikkelen dan bij Franstalige kinderen die een aanzienlijke inhaalslag maken in de verwerving van complexe causale relaties.