De vrije keuze is zo gek nog niet! De werking van een goede keuzewerktijd
Summary
Gedurende het eerste kwartaal van 2012 is er onderzoek gedaan naar misschien wel een van de meest actuele thema’s in onderwijsland van de afgelopen jaren, een thema waar vele scholen in het voortgezet onderwijs mee worstelen: de keuzewerktijd.
Na de invoer van de 2e fase in 1998, waarbij zelfwerkzaamheid een belangrijk speerpunt werd, kwam ook de keuzewerktijd om de hoek kijken Hierbij is het de bedoeling dat de leerlingen zelf bepalen naar welk vak ze het betreffende uur zullen gaan. Dit klinkt allemaal leuk en aardig, maar zijn de scholen en ook de leerlingen wel in staat de goede keuze ten aanzien van het keuze-uur te maken?
Het geschetste probleem van leerlingen die bang zijn ‘opgehokt’ te worden en docenten die met de handen in het haar zitten omdat ze de leerlingen moeten begeleiden in plaats van dat ze frontaal voor de klas de lesstof behandelen blijkt niet op alle scholen in Nederland even groot te zijn. Sterker nog: voordat de tweede fase werd ingevoerd waren er al scholen waar ,,de keuze’’ een gemeen goed was, zoals bijvoorbeeld op het Herman Jordan Lyceum in Zeist. Op deze school is de keuze niets nieuws. Hebben de meeste scholen al problemen met één à twee keuze-uren per week, was het op deze school tot een kleine 6 jaar geleden nog zo dat er twee keuze-uren per schooldag waren. Ofwel, 10 lesuren per week hadden de leerlingen de keuze te kiezen uit welke les en welke docent dan ook.
De vraag is dan ook waarom andere scholen telkens opnieuw proberen het wiel uit te vinden als het gaat om de keuzewerktijd, terwijl het op andere scholen al een succes is?
Heeft dit te maken met het beeld dat bestaat over de keuzewerktijd, waarbij er vaak gedacht wordt dat de keuze een soort ophok-uur is? Zijn de scholen bang dat de leerlingen niets doen in deze uren? Weten de leerlingen niet goed wat ze ermee aan moeten?
De vraag is dan ook in hoeverre de keuzewerktijd bijdraagt aan de kennisvergroting van leerlingen, en of deze de afweging maken naar een vak te gaan welk lastig gevonden wordt of waarin ze mogelijk minder goed zijn.