| dc.description.abstract | Patiënten met een obsessief-compulsieve stoornis (OCS) hebben de neiging herhaaldelijk te checken om meer zekerheid te krijgen over het geheugen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat perseveratief checken als ironisch effect heeft dat dit juist leidt tot meer onzekerheid over het geheugen (van den Hout& Kindt, 2003a). Het doel van dit onderzoek was om na te gaan of semantische satiatie een mogelijke verklaring is voor de onzekerheid die optreedt na perseveratief checken. Semantische satiatie is de subjectieve ervaring van verlies van de betekenis van een woord als gevolg van langdurige inspectie en herhaling van dat woord (Smith & Klein, 1990). Mogelijk verklaart dit de dissociatieve aard van de onzekerheid van OC-patiënten (van den Hout, Engelhard, de Boer, du Bois & Dek, 2008). Door de perseveratie worden andere gerelateerde begrippen niet meer geactiveerd en wordt de betekenis van de check ‘vaag’. Om de rol van semantische satiatie bij onzekerheid na perseveratief checken te onderzoeken moesten 38 gezonde studenten 2 of 20 keer een obsessief compulsief (OC) relevant voorwerp checken, zoals een koffiezetapparaat. Hierna werd een afbeelding vertoond, waarbij de participant zo snel mogelijk aan diende te geven of deze afbeelding wel of niet verwant was aan de checkhandeling. De verwachting was dat herhaling van de check zou zorgen voor semantische satiatie, waardoor associaties tussen stimuli zouden verzwakken. De hypothese was daarom dat in de conditie waar 20 keer gecheckt werd de reactietijd significant hoger zou zijn dan in de conditie waar 2 keer gecheckt werd. Deze hypothese werd bevestigd in de huidige studie. Ook was de reactietijd significant hoger als afbeeldingen niet semantisch gerelateerd waren aan de checkhandeling, dan wanneer afbeeldingen wel een semantische relatie hadden met de handeling. Het interactie-effect bleek niet significant, hoewel er wel een duidelijke trend te zien was in deze richting. De bevindingen in dit onderzoek zijn een belangrijke aanwijzing dat semantische satiatie een mogelijke verklaring biedt voor de dissociatieve onzekerheid die patiënten ervaren na perseveratief checken. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen welke rol semantische satiatie kan spelen in het begrip en de behandeling van OCS. | |
