Gezamenlijke besluitvorming met jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking bij ‘s Heeren Loo

Abstract

In tegenstelling tot de medische gezondheidszorg, is in de geestelijke gezondheidszorg nog weinig onderzoek gedaan naar gezamenlijke besluitvorming. En over gezamenlijke besluitvorming bij complexe hulpverleningssituaties is nog minder wetenschappelijke literatuur bekend. Dit onderzoek beschrijft de ervaringen tussen jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB) en hun begeleiders met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming. Middels de zelfdeterminatietheorie, die ervan uitgaat dat mensen een zinvol leven ervaren en intrinsieke motivatie ontwikkelen wanneer rekening wordt gehouden met de basisbehoeften autonomie, verbondenheid en competentie, is onderzocht op welke wijze beide groepen vormgeven aan gezamenlijke besluitvorming. Middels kwalitatieve semi-gestructureerde interviews is informatie verzameld bij vijf jongvolwassenen met een LVB en zes begeleiders. Beide groepen hebben zowel belemmerende als bevorderende factoren benoemd in gezamenlijke besluitvorming. Deze hadden vooral betrekking op de competentie van de hulpverlener, specifieke LVB-kenmerken en de rol van ouders bij gezamenlijke besluitvorming. De groepen ervaren, zowel op bewust als onbewust niveau, het belang van het verbinden van de drie basisbehoeften van de zelfdeterminatietheorie: autonomie, verbondenheid en competentie. Daarnaast wordt door de begeleiders benoemd dat gezamenlijke besluitvorming soms negatief beïnvloed wordt door factoren op organisatieniveau. Gezamenlijke besluitvorming tussen hulpverleners en jongvolwassenen met een LVB gaat vooral om maatwerk met betrekking tot de individuele behoeften van de jongvolwassene. Hulpverleners zijn zich niet altijd bewust van hun werkwijze met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming.