VISIES OP DE TOEKOMST VAN ROME: THEMATIEK IN DE LITERATUUR VAN DE LATE OUDHEID

Abstract

De figuur Roma figureerde herhaaldelijk als oude vrouw in de literatuur van de late Oudheid, en meestal met de connotatie van zwakheid erbij. Rome’s vermeende ouderdom was voornamelijk een nieuw verschijnsel, dat in de vroege keizertijd nauwelijks voorkwam, geïnspireerd door Rome’s tegenslagen vanaf de tweede helft van de vierde eeuw. Bij de heidense auteurs zag ze echter steeds kans zich weer te verjongen en over haar zwakte heen te komen. De Christelijke schrijvers dichtten haar ofwel een nieuwe jeugd toe op grond van haar bekering tot het Christendom, ofwel ze beschouwden haar ouderdom als iets positiefs en verwijderden het aspect van zwakte. Dit alles leefde in de literatuur: het is de vraag in hoeverre het de werkelijke mening van de auteurs vertegenwoordigde.