Leesinstructies bij afbeeldingen Correlationeel onderzoek naar het verband tussen leesvaardigheid en het effect van leesinstructies bij middelbare scholieren

Abstract

Diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat het combineren van beeld en tekst een positief effect heeft op het tekstbegrip (Peeck, 1993; Moreno & Mayer, 1999; Mayer & Anderson, 1991,1992). Hoe zorg je er echter voor dat een lezer daadwerkelijk schakelt tussen beeld en tekst? In het bewerkstelligen van dit positieve effect blijken leesinstructies een belangrijke rol te spelen. In dit onderzoek is getracht een verband te ontdekken tussen het effect van leesinstructie en de leesvaardigheid van middelbare scholieren. Door middel van een experimenteel onderzoek zijn 38 VWO-leerlingen onderworpen aan een binnen-proefpersoon-experiment; zij kregen achtereenvolgens een tekst zonder instructie, een leesvaardigheidstoets en een tekst met instructie te lezen. Uit de resultaten blijkt dat de leesinstructies een significant effect hebben op de retentionvragen; de respondenten waren beter in staat om elementen uit de tekst te onthouden nadat ze een leesinstructie hadden gehad. Er bleek echter geen effect te zijn op de scores van de probleem-oplossingsvragen. Uit een correlationeel onderzoek blijkt dat er een negatief verband is tussen het effect van de instructie op de retentionvragen en de leesvaardigheid. Hieruit kan geconcludeerd worden dat zwakke lezers meer baat hebben bij leesinstructies dan sterke lezers. Dit is te verklaren doordat leesinstructies de zwakke lezers helpen bij het toepassen van de juiste leesstrategie. Sterke lezers blijken uit zichzelf al de juiste leesstrategie toe te passen, waardoor zij minder effect ondervinden bij het ontvangen van leesinstructies.