Het gebruik van ruimtelijke frames of reference in het domein tijd: De invloed van ruimtelijke adjectieven op het interpreteren van een temporele zin

Abstract

De hoofdvraag is: In hoeverre hebben de 3 verschillende ruimtelijke adjectieven, komende, volgende en aanstaande invloed op het (onbewust) kiezen van een frame of reference bij het beantwoorden van de temporele vraag: ‘De vergadering van woensdag is twee dagen vooruit verplaatst. Wanneer is nu de vergadering?’ (zin 1 genoemd)? De invloed van de drie verschillende adjectieven op het antwoord op zin 1 heb ik in deze scriptie onderzocht.

De hoofdvraag wordt beantwoord door eerst een theoretisch kader te geven en de verschillende manieren van denken over posities van objecten in de ruimte, de frames of reference, uit te leggen, en vervolgens te laten zien hoe die frames ook op denken over tijd toegepast kunnen worden. Daarna zal ik de bijzonderheden van zin (1) bespreken en laten zien hoe de frames of reference hier op toegepast kunnen worden.

In het tweede deel zal ik het experimentele onderzoek dat ik heb gedaan toelichten en laten zien hoe de resultaten daarvan passen in het theoretische kader over tijd en ruimte. In het experimentele onderzoek zijn 160 mensen de vraag (1), of een variant daarvan gesteld. Hierin werd de invloed van de adjectieven komende, volgende of aanstaande voor het zelfstandig naamwoord woensdag, op het antwoord van de proefpersonen onderzocht. De hypothese is dat deze adjectieven ervoor zullen zorgen dat mensen een ander frame of reference zullen gebruiken waardoor een opvallende meerderheid zal kiezen voor een bepaald antwoord.

Ik laat zien dat de adjectieven, linguistische primes, effect hebben op het antwoord; na invoegen van de ruimtelijke adjectieven 'komende' en 'aanstaande' wordt het moment van de vergadering respectievelijk vaker als 'maandag' en als 'vrijdag' geïnterpreteerd.