| dc.description.abstract | De burgeroorlog in Guatemala dat het resultaat was van
politieke en sociale tegenstellingen, begon in 1960, maar
escaleerde eind jaren '70 onder het bewind van Lucas Garda (Davis 1988). Het conflict dat in totaal 36 jaar duurde, werd gevoed door discriminatie, politieke uitsluiting en conflicten om land dat vooral de inheemsen is afgenomen (Norwegian Refugee Council 2009). De piek van de oorlog bevond zich vroeg in de jaren' 80. Van 1979 tot en met 1984 zijn grote aantallen indigenas slachtoffer geworden van het geweld. Zij werden het hardst getroffen door massamoorden, het verbranden van complete dorpen en de moord op belangrijke leiders. Het doel hiervan was dat collectieve actie onmogelijk zou worden. Deze groepen indigena kwamen voornamelijk uit verschillende gebieden als Huehuetenango, EI Quiche, Alta Verapaz en de lxii streek. In totaal zijn er meer dan 200,000 mensen vermoord en 1,5 miljoen zijn naar elders gevlucht (Norwegian Refugee Council 2009).
-.., ~-'''''
-¬
De oorlog eindigde in 1996 met het ondertekenen van de vredesakkoorden tussen de Guatemalteekse regering en de Guatemalteekse nationale revolutionaire eenheid (URNG) (Di-Georgio-Lutz and Hale 2004: 2). Ondanks dit akkoord woedt er voor velen nog steeds een stille oorlog in Guatemala. Veel indigenas die gevlucht waren tijdens deze oorlog zijn teruggekeerd naar dezelfde locatie als waar zij vandaan kwamen, of naar een nieuwe plek waar zij een nieuw bestaan moeten opbouwen. In 1993 begon de grootschalige hervestiging van vluchtelingen die met name naar Mexico gevlucht waren. Voor veel indigenas geldt dat zij zich ondanks hun terugkeer nog steeds niet veilig voelen in Guatemala. Nu er meer dan vijfentwintig jaren verstreken zijn sinds de piek van de oorlog en de massale ontheemdingen van inheemse gemeenschappen, is het nog steeds de vraag in hoeverre hun leefcondities zijn veranderd of verbeterd en of hun hervestiging of terugkeer zal zorgen voor durable solutions (Norwegian Refugee Council 2009).
Deze scriptie vertelt het verhaal van hervestigde Mam vluchtelingen uit Huehuetenango, die' tijdens de oorlog naar Chiapas zijn gevlucht, op zoek naar een veilig onderkomen. De komst van het leger in San Idelfonso Ixtahuacan speelt zich af in 1979'ionder het bewind van Lucas Garcia en onder dat van Rios Montt, die in 1982 door een staatsgreep aan de macht is gekomen. In deze korte periode zijn in het hele land meer dan 400 inheemse dorpen uitgemoord en platgebrand en tienduizenden zijn op de vlucht geslagen
naar Mexico. De vluchtelingen zijn terecht gekomen in de bergen van Guatemala waar zij moesten vechten voor hun leven zonder bezittingen, eten, drinken of onderdak en weten daarna de grens van Mexico over te steken. Zij kwamen voornamelijk in Chiapas terecht. Anderen vluchten naar veiligere gebieden in Guatemala.
In deze scriptie analyseer ik de onderzoeksresultaten die ik verzameld heb tijdens het veldwerk dat ik van 27 februari tot en met 23 april heb
verricht in San Alfonso, een comunidad gelegen nabij het dorpje San Martin Zapotitlan. San Alfonso ligt in het departement Retalhuleu, de zuidelijke kuststreek van Guatemala, dat bekend staat om haar koffie- en suikerplantages. Het onderzoek is verricht onder hervestigde Mam vluchtelingen, die oorspronkelijk uit San Idelfonso Ixtahuacan in Huehuetenango komen, en tijdens de oorlog na een periode in Chiapas uiteindelijk een stuk land in San Alfonso toegewezen hebben gekregen. Dit hele proces van hervestiging is een apart hoofdstuk in het leven van de gezinnen en vormt een leidraad in het verdere verloop van hun leven en de manier waarop zij hoofd bieden aan hun sociaal economische situatie. Ik wil inzicht krijgen in de bestaanstrategieën van de hervestigde Mam vluchtelingen uit Chiapas, in San Alfonso, Guatemala. Ik zal dieper ingaan op het proces van hervestiging, de huishoudsamenstelling dat wordt gerelateerd aan de. verrichte arbeid en hulpbronnen, de toegang tot collectieve bronnen en het aanwezige sociaal kapitaal. | |
