Self-efficacy in day care program for people with dementia: a case study

Abstract

Achtergrond: Mensen met dementie krijgen te maken met veranderingen en onzekerheden in het uitvoeren, organiseren en plannen van dagelijkse activiteiten, vanwege cognitieve beperkingen. Professionele dagbesteding voor ouderen met dementie in Nederland kan bijdragen aan het zelfstandig blijven wonen. Een nieuwe vorm van dagbesteding richt zich op het ondersteunen van dagelijkse activiteiten om een positief zelfbeeld en ‘het geloof in eigen kunnen’ (self-efficacy) te vergroten. Methodes: In deze case study worden interactie, gedrag en reflectie tussen dementerenden, mantelzorgers, professionele zorgverleners en vrijwilligers aan de hand van de doelen van de nieuwe dagbesteding geëvalueerd. Het concept van ‘geloof in eigen kunnen’ volgens de theorie van Bandura richt zich op positieve competentieverwachtingen (initiatief, inspanningen om iets af te maken en doorzetten bij tegenslag). Kwantitatieve en kwalitatieve data worden gebruikt om ‘het geloof in eigen kunnen’ van mensen met dementie te beschrijven en om vast te stellen of de doelen van de nieuwe dagbesteding zijn behaald. Resultaten: Na zes weken werd het niveau van self-efficacy positiever beoordeeld door mantelzorgers, vrijwilligers en professionele zorgverleners gemeten aan de hand van de Nederlandse versie van de Algemene Competentie Schaal. Uit gestructureerde en participerende observaties en twee focusgroep interviews werd bevestigd dat mensen met dementie zich meer zelfredzaam voelen als ze worden ondersteund in hun dagelijkse activiteiten. Conclusie: Deze studie bevestigt dat de theorie van self-efficacy volgens Bandura toegepast kan worden bij mensen met dementie. Geloof in ‘het geloof in eigen kunnen’ draagt bij tot een positiever zelfbeeld en het verhogen van de kwaliteit van leven. Belangrijk is dat mantelzorgers, professionele zorgverleners, vrijwilligers en welzijnsorganisaties samenwerken en mensen met dementie hierbij betrekken om op die manier zelfstandig wonen te stimuleren.