De kwetsbare positie van leerlingen met gedragsproblemen binnen Passend Onderwijs

Abstract

Vanaf 1 augustus 2012 wordt de zorgplicht voor basisscholen in Nederland ingevoerd. Basisscholen moeten vanaf deze datum passend onderwijs aanbieden aan al hun leerlingen. Leerkrachten staan positief tegenover deze ontwikkelingen. Minder positief is men over leerlingen met externaliserende gedragsproblemen binnen passend onderwijs. Deze zorgleerlingen worden nog vaak doorverwezen naar het speciaal onderwijs. In dit onderzoek is de door de leerkracht en leerling ervaren affectieve leerkracht-leerling relatie onderzocht. Hierbij werd onderscheid gemaakt tussen leerlingen met en leerlingen zonder gedragsproblemen. Dit onderscheid werd gemaakt om na te gaan of tussen de groep leerlingen met gedragsproblemen en de groep leerlingen zonder gedragsproblemen een verschil bestaat in de ervaren affectieve leerkracht-leerling relatie. Daarnaast is onderzocht of de sociale impact die leerlingen met of zonder gedragsprobleem op de groep hebben een moderator vormt voor deze ervaren affectieve relaties. Honderd leerlingen en achttien leerkrachten van vijf verschillende basisscholen deden mee aan het onderzoek. Er blijkt een negatief verband te bestaan tussen de door de leerkracht ervaren affectieve leerkracht-leerling relatie en leerlingen met een gedragsprobleem. Er blijkt geen verband te bestaan tussen de door de leerling ervaren affectieve leerkracht-leerling relatie en leerlingen met en zonder gedragsproblemen. De sociale impact van een leerling heeft geen modererende rol op deze relaties. De uitkomsten van dit onderzoek tonen aan dat de positie van een leerling met een gedragsprobleem binnen passend onderwijs een kwetsbare positie is.