Ernstig ziek en uitgesloten van hulp: de morele rechtvaardiging van het terugsturen van vreemdelingen in medische nood naar land van herkomst.

Abstract

In dit onderzoek beantwoord ik de vraag of er moreel verantwoorde doorslaggevende argumenten zijn voor de Nederlandse overheid om vreemdelingen die zich in medische nood bevinden terug te sturen naar land van herkomst. Het betreft bovendien de vreemdelingen die al in Nederland zijn en waarvan verwacht kan worden dat zij bij terugkeer geen daadwerkelijke toegang tot voor hen benodigde gezondheidszorg zullen krijgen. Aan de hand van twee filosofische kaders toets ik vier argumenten die in de praktijk gebruikt worden om het terugsturen van genoemde mensen te rechtvaardigen op hun morele geldigheid. Twee van deze argumenten reconstrueer ik aan de hand van een consequentialistisch (act-utilistisch) kader, de overige twee aan de hand van een non-consequentialistisch (Scanloniaans) kader. De conclusie luidt dat het terugsturen van deze vreemdelingen door de Nederlandse overheid doorgaans niet op morele gronden verdedigbaar is. Wel zijn er twee hypothetische situaties denkbaar waarbinnen dit wel te rechtvaardigen valt. Deze conclusie verbind ik met een paar aspecten van het huidige Nederlandse vreemdelingenbeleid. Ik laat zien dat meerdere onderdelen van het beleid op dit vlak niet als moreel verdedigbaar beoordeeld kunnen worden.