Probability Matching: een rationele keuze?

Abstract

De vraag in hoeverre mensen rationeel zijn is een belangrijke. Hoe beter we weten waar we de fout in kunnen gaan hoe beter we maatregelen kunnen treffen om dat te voorkomen. Bovendien wordt binnen de AI menselijke intelligentie vaak gebruikt als iets waar intelligente software agenten naar toe zouden moeten streven. Hoe meer we te weten komen over hoe mensen beslissingen kunnen maken hoe beter we worden in het modelleren van menselijk gedrag. En vaak vertelt wat er mis gaat meer over hoe een systeem in elkaar zit dan wat er goed gaat. Het hele veld van human decision making, en in hoeverre dat al dan niet rationeel is, is te breed voor een scriptie. Ik heb me dus toegelegd om één voorbeeld binnen dit spectrum uit te werken en te kijken in hoeverre dit Gigerenzer dan wel Kahneman & Tversky ondersteunt. Dit is probability matching, een fenomeen dat optreedt wanneer je mensen vraagt, gegeven twee verschillende mogelijkheden met ieder een bepaalde kans, meermaals te voorspellen welke van de twee zal verschijnen. Hoe vaak mensen iets voorspellen loopt ongeveer gelijk met hoe vaak die mogelijkheid voorkomt. Dit is niet de optimale strategie om het aantal goede gokken te maximaliseren, dat is altijd gaan voor datgene dat het meest voorkomt. Er zijn echter onderzoekers die van mening zijn dat probability matchen een artefact is van een intelligente strategie. Gigerenzer en Kahneman & Tversky hebben hun eigen visie op human decision making. Ze verschillen vooral op één cruciaal punt van mening, de mate waarin menselijke beslissingen rationeel zijn. Kahneman & Tversky zijn van mening dat mensen door het gebruik van bepaalde heuristieken en vooroordelen stelselmatig fouten maken die het nemen van goede beslissingen in de weg staan. Gigerenzer is van mening dat de heuristieken die mensen gebruiken bedoeld zijn om met beperkte middelen zo goed mogelijke beslissingen te maken en ook als rationeel te zien zijn. In deze scriptie zal ik kijken naar het fenomeen van probability matching en hoe dat in het theorieën van Gigerenzer danwel Kahneman & Tversky past. In deze scriptie zal ik eerst kort de geschiedenis van hoe mensen over menselijke rationaliteit dachten beschrijven en daarna uiteenzetten wat de gedachtes van Gigerenzer en Kahneman & Tversky zijn. Hierna zal ik probability matching in meer detail beschrijven en kijken naar een aantal probability matching experimenten die gedaan zijn. Aan de hand daarvan zal ik mijn conclusies trekken over de rationaliteit van probability matching en hoe het binnen de theorieën van Gigerenzer en Kahneman & Tversky past.