| dc.description.abstract | Betrokkenheid van de lokale omgeving wordt in de corporatiesector steeds meer gezien als de manier om het legitimiteitvraagstuk waar deze sector mee te maken te kunnen beantwoorden. Er wordt ook wel gesproken over lokale sturing. Door hun huurders, de lokale overheid en de lokale maatschappelijke instellingen invloed te geven op hun beleid, kunnen corporaties het vertrouwen en het draagvlak voor hun handelen terugwinnen en daarmee ook hun maatschappelijke legitimiteit „heroveren‟, zo is de gedachte. Met hun verzelfstandiging in de jaren negentig en de groeiende verwachtingen als gevolg van de verschillende maatschappelijke ontwikkelingen die de Nederlandse samenleving de afgelopen jaren heeft gekend, zijn corporaties geleidelijk maatschappelijke ondernemingen geworden. De loskoppeling heeft ervoor gezorgd dat ze financieel onafhankelijk werden; dat niet alleen, corporaties kregen steeds meer taken toebedeeld. Stenen stapelen was lang niet meer voldoende. Tegelijkertijd is daarmee de discussie in gang gezet van wie corporaties eigenlijk zijn: wat is hun positie binnen de democratische driehoek overheid-markt-gemeenschap?
De afstand tot de overheid die de verzelfstandiging met zich meebracht, heeft als gevolg gehad dat corporaties hun maatschappelijke legitimiteit niet meer aan deze overheid konden ontlenen. Vanwege hun hybride positie kunnen ze deze legitimiteit ook niet uitsluitend aan de markt ontlenen. Maatschappelijke ondernemingen zoals corporaties kregen een eigen positie binnen deze driehoek: het midden. Deze positie impliceert dat corporaties van alles een beetje zijn. Tegelijkertijd geeft het de maatschappij een belangrijke, zo niet centrale rol in de legitimiteitdiscussie. Van corporaties wordt verwacht dat ze in verbinding moeten staan met deze maatschappij: hun vraag moeten ze hier ophalen, en aan haar moeten ze verantwoording afleggen over hun handelen. De maatschappij is echter heel breed, en moet door de corporatie, afhankelijk van haar context, nader ingevuld worde.
In dit onderzoek is gekozen voor de directe lokale omgeving van de corporatie: haar huurders, de gemeente en de maatschappelijke organisaties waar ze mee samenwerkt. Afgaande op de literatuur en de gesprekken met deskundigen kan een corporatie niet om deze primaire stakeholders heen, wil zij als maatschappelijk legitiem gezien worden. In deze literatuur wordt echter niet inzichtelijk gemaakt hoe de corporatie vorm zou moeten geven aan betrokkenheid van deze stakeholders. Om dit nader te verkennen is een casestudy uitgevoerd bij vier corporaties in regio Utrecht, twee kleine lokaal werkende (Volksbelang WbD en Jutphaas Wonen) en twee grote, regionaal en landelijk werkende corporaties (Mitros en Portaal). Het onderzoek omvat, naast een documentenanalyse, verdiepende interviews met de corporaties en de sleutelfiguren in hun top drie belangrijkste stakeholders. Allereerst is in gesprekken met corporaties en deze sleutelfiguren getracht inzichtelijk te maken welke denkkaders bestaan over het concept van maatschappelijke legitimiteit en het verband daarvan met betrokkenheid van de lokale omgeving. Daarna is bij de stakeholders geïnventariseerd welke verwachtingen ze over deze betrokkenheid hebben. Tot slot is gekeken hoe corporaties proberen aan deze verwachtingen te voldoen en hoe dit door hun stakeholders ervaren wordt. | |
