dc.rights.license | CC-BY-NC-ND | |
dc.contributor.advisor | Segers, M.L.L | |
dc.contributor.author | Geus, S.W. de | |
dc.date.accessioned | 2011-02-21T18:00:59Z | |
dc.date.available | 2011-02-21 | |
dc.date.available | 2011-02-21T18:00:59Z | |
dc.date.issued | 2011 | |
dc.identifier.uri | https://studenttheses.uu.nl/handle/20.500.12932/6624 | |
dc.description.abstract | De Europese integratie begon in de jaren vijftig met samenwerking op het gebied van
Kolen en Staal tussen zes lidstaten. In de daaropvolgende decennia werd de
samenwerking niet alleen uitgebreid tot 27 lidstaten maar ook verdiept en verbreed naar
meerdere beleidsterreinen. Met de voortgaande Europese integratie ontstond ook meer
discussie over de rol en de taak van het nationaal parlement in die samenwerking. De rol
van nationale parlementen, specifiek het Nederlandse parlement, in Europese
besluitvorming is de centrale focus van deze scriptie.
Nationale parlementen worden in de academische literatuur vaak omschreven als ‘losers
of the integration.’ Daarnaast vatte eind jaren tachtig het idee post dat er een
democratisch deficit was ontstaan door de overheveling van macht naar Europa. Dit
machtsverlies op nationaal niveau werd niet gecompenseerd door een sterker Europees
Parlement. Door onder andere het stijgende aantal beleidsterreinen waarop Brussel
bevoegdheden kreeg, de toenemende invloed van de Europese Raad en een steeds meer
technocratisch en ondoorzichtig wetgevingsproces in Brussel zou het nationaal parlement
aan invloed hebben ingeboet.
Hoewel meer besluitvorming plaatsvindt op Europees niveau moeten nationale overheden
nog altijd aan hun eigen parlement verantwoording afleggen. Nationale parlementen
worden democratisch verkozen en verlenen door de controle van hun regering legitimiteit
aan Europese besluiten. Daarnaast moeten zij verdragen en verdragswijzigingen
ratificeren en Europese besluitvorming in nationale wetten omzetten. In deze scriptie
wordt de stelling dat nationale parlementen de ‘verliezers’ van de Europese
samenwerking zijn in twijfel getrokken.
Het onderzoek in deze scriptie richt zich op twee centrale vragen. Ten eerste de vraag in
hoeverre de rol van het nationaal parlement in Europese Verdragsteksten is veranderd
tussen 1950 en 2009. Ten tweede de vraag in hoeverre de invloed van het Nederlandse
parlement op Europese besluitvorming in de praktijk veranderd is. Om antwoord te
kunnen geven op de eerste centrale vraag worden verschillende Europese
Verdragsteksten geanalyseerd. Om de invloed van het Nederlandse parlement in de
praktijk te meten wordt in drie casestudies gemeten hoe zwaar de instrumenten –
bijvoorbeeld Kamervragen, een motie of een amendement- zijn die de Eerste en Tweede
Kamer inzetten om invloed aan te wenden.
Uit het onderzoek naar de historische ontwikkeling van de rol van het nationaal
parlement in de verdragsteksten blijkt dat er duidelijk sprake is van een stijgende lijn.
Van geen rol in het EGKS Verdrag via verklaringen en protocollen naar meepraten over
de Grondwet, een plaats in de hoofdtekst en een gele en oranje kaart in het Verdrag van
Lissabon. Het onderzoek naar de casestudies laat een gemengd beeld zien. In alle cases
in de periode 1997-2010 maakt het parlement gebruik van verschillende middelen
variërend van licht tot heel zwaar. Uit de resultaten van de casestudies blijkt verder dat
de zwaarste middelen niet altijd de meest effectieve middelen zijn om invloed uit te
oefenen.
Concluderend kan gesteld worden dat uit zowel het onderzoek naar de historische
ontwikkeling als het onderzoek naar de casestudies blijkt dat het nationaal parlement
niet de verliezer van de Europese integratie is. Hoewel nationale parlementen een deel
van hun invloed hebben verloren door de toenemende macht van de Europese Raad,
beschikken zij over voldoende instrumenten om invloed aan te wenden op nationaal
niveau. Vernieuwingen zoals de gele en oranje kaart en het behandelvoorbehoud kunnen
bijdragen aan meer betrokkenheid van het Nederlandse parlement. Maar uiteindelijk zit
de macht niet in het instrument maar in de wijze waarop het wordt ingezet. | |
dc.description.sponsorship | Utrecht University | |
dc.format.extent | 818078 bytes | |
dc.format.mimetype | application/pdf | |
dc.language.iso | nl | |
dc.title | Verloren of Verzuimd? De invloed van het nationale parlement op Europese besluitvorming | |
dc.type.content | Master Thesis | |
dc.rights.accessrights | Open Access | |
dc.subject.keywords | Europa, nationale parlementen, besluitvorming | |
dc.subject.courseuu | Internationale betrekkingen in historisch perspectief | |