Is er een verband tussen narcistische schema’s en agressie bij jongens (7-13 jaar), en speelt de rol van sociale motieven (SIP) hierbij een verklaring?

Abstract

Narcistische cognitieve schema's lijken een rol te spelen in het agressieve gedrag van kinderen. Sociaal-cognitieve theorieën stellen dat dergelijke schema's kinderen ertoe kunnen aanzetten om ofwel reactieve ofwel proactieve agressie te vertonen, afhankelijk van de interactionele doelen die zij nastreven tijdens sociale ontmoetingen. Deze studie stelde de hypothese dat het verband tussen narcistische schema's en reactieve agressie gemedieerd zou worden door een neiging tot het nastreven van wraakdoelen, terwijl de associatie met proactieve agressie verklaard zou worden door een focus op instrumentele doelen.

Er werd gebruikgemaakt van een cross-sectioneel onderzoeksdesign, waarbij 181 jongens tussen de 7 en 13 jaar oud werden betrokken, afkomstig uit zowel het regulier als het speciaal onderwijs. Interactieve virtualreality (VR)-scenario’s werden ingezet om de neiging van kinderen tot het nastreven van wraak- versus instrumentele doelen in sociale interacties met virtuele leeftijdsgenoten te meten. Daarnaast werd een zelfrapportagevragenlijst gebruikt om de narcistische schema’s van kinderen in kaart te brengen, en vulden leerkrachten een vragenlijst in over de reactieve en proactieve agressie van de kinderen.

De resultaten ondersteunden de voorgestelde hypothesen niet: narcistische schema's bleken niet significant gerelateerd aan een van beide typen interactionele doelen of aan agressie. Niettemin werd er een positieve relatie gevonden tussen wraakdoelen en reactieve agressie, evenals tussen instrumentele doelen en proactieve agressie.

Deze bevindingen suggereren dat pogingen om reactieve en proactieve agressie bij kinderen te verminderen mogelijk baat hebben bij interventies die alternatieve, prosociale doelen in conflictsituaties bevorderen. Ze onderstrepen ook het belang van het adresseren van onderliggende sociale doelen om agressief gedrag beter te begrijpen en effectievere, gerichte interventies te ontwikkelen.