Objectief of Partijdig? Percepties van hoog- en laagopgeleiden ten aanzien van de rechtsprekende macht

Abstract

Deze masterscriptie onderzoekt de rol van opleidingsniveau in het vertrouwen van burgers in de rechterlijke macht. Hoewel het vertrouwen in de rechtspraak in Nederland relatief hoog is, blijkt uit bestaande literatuur en statistieken dat dit vertrouwen ongelijk verdeeld is over opleidingsgroepen. Hoogopgeleiden hebben namelijk significant meer vertrouwen dan laagopgeleiden. Door middel van diepte-interviews met zestien respondenten, acht hoogopgeleiden en acht laagopgeleiden, wordt kwalitatief onderzocht hoe deze verschillen zich uiten in percepties over de rechterlijke macht. De resultaten zijn gestructureerd aan de hand van drie dimensies: epistemologisch (waardering voor expertise), punitief (houding ten opzichte van strafmaat) en sociaaleconomisch (gevoelens van representatie en eerlijkheid). De resultaten tonen aan dat hoogopgeleiden meer vertrouwen hebben in de expertise en objectiviteit van rechters, vaker rehabilitatie verkiezen boven vergelding en zich gerepresenteerd voelen binnen de rechtspraak. Laagopgeleiden daarentegen ervaren meer afstand ten opzichte van de rechterlijke macht en uiten vaker zorgen over klassenjustitie en te milde strafmaten. Deze bevindingen kunnen inzicht geven in de ervaringen en percepties van laag- en hoogopgeleiden ten aanzien van de rechterlijke macht en kunnen de basis vormen voor grootschalig onderzoek.