Explicitering en implicitering: de ondertitelstrategieën in Lupin

Abstract

Met dit onderzoek is getracht de vertaalstrategieën explicitering en implicitering in ondertiteling te analyseren. Aan de hand van de Nederlandse ondertiteling van de Franse serie Lupin zijn de voorkomens van deze strategieën gekwantificeerd, maar ook gecategoriseerd. Van tevoren viel te verwachten dat implicitering in ondertiteling vaker voor zou komen dan explicitering. Dit komt omdat eerstgenoemde strategie veelal een reductief effect heeft en ondertitelaars vanwege vakgerelateerde beperkingen de tekst ook vaak moeten inkrimpen. Explicitering is in de regel juist expansief. Deze hypotheses kwamen overeen met de resultaten van dit onderzoek, al was het verschil tussen de hoeveelheid gevallen explicitering en implicitering minder groot dan verwacht. Daarnaast zijn al deze gevallen onderverdeeld in twaalf verschillende categorieën, afhankelijk van de taalmatige handeling die voor explicitering of implicitering heeft gezorgd. Veruit de meest prominente categorie was ‘grammaticale omissie’, een subcategorie van implicitering waarbij grammaticale functionele eenheden zijn weggehaald en/of de zin is veranderd in een ellips. Tevens wordt er aan het einde van dit onderzoek een nieuwe term voorgesteld, om verwarring door verschillende interpretaties van de term ‘implicitering’ in de toekomst te voorkomen.