Wortels in het verleden, discriminatie in het heden, beleid in de toekomst? - Een verkennend onderzoek naar discriminatie-ervaringen onder Nederlanders met een migratieachtergrond uit voormalig Nederlands-Indië en hun opvattingen over huidig antidiscriminatiebeleid

Abstract

In dit onderzoek is aan de hand van een mixed-methods beleidsdocumentanalyse en semigestructureerde interviews onderzocht in hoeverre het huidige nationale antidiscriminatiebeleid toereikend is voor hedendaagse ervaren discriminatie onder Indische en Molukse Nederlanders. Er is weinig kwalitatief onderzoek gedaan naar deze etnische discriminatiegronden. Ook is er geringe maatschappelijke belangstelling voor deze gemeenschappen wanneer het aankomt op etnische discriminatie. In de beleidsdocumentanalyse zijn negen documenten aangaande het huidige antidiscriminatiebeleid geanalyseerd. Hierbij is gelet op de kwalitatieve en kwantitatieve inhoud van de documenten. Uit de empirische resultaten van deze documentanalyse is gebleken dat er geringe beleidsaandacht is voor Indische en Molukse Nederlanders in het huidige antidiscriminatiebeleid. Indische Nederlanders worden niet benoemd en Molukse Nederlanders eenmalig maar niet in direct verband met discriminatie. Vervolgens is deze beperkte beleidsaandacht verklaard aan de hand van het stromenmodel van Kingdon. Vervolgens zijn er zeventien semigestructureerde interviews gehouden met respondenten van Indisch-Nederlandse en Moluks-Nederlandse families en bestuursleden van Indische en Molukse organisaties. Uit de bevindingen is gebleken dat de eerste, tweede en derde generatie van beide gemeenschappen op basis van fenotype of naam te maken hebben met negatieve bejegening of ongelijke behandeling, ondanks dat dit niet in alle gevallen als discriminatie werd geïnterpreteerd. Het overgrote merendeel van de Molukse respondenten gaf aan discriminatie te ervaren, terwijl een minderheid van de Indische respondenten rapporteerde discriminatie te ervaren. Ten aanzien van beleidsopvattingen is gebleken dat er vanuit de Molukse respondenten behoefte is aan meer beleidsaandacht voor anti-Molukse discriminatie. Daarentegen betwijfelden de meeste Indische respondenten of er meer beleidsaandacht nodig is voor anti-Indische discriminatie, mede vanwege het gebrek aan eigen discriminatie- ervaringen. Tenslotte gaven alle Indische bestuurders en nagenoeg alle Molukse bestuurders aan dat er sprake is van koloniale doorwerking in hedendaagse ervaren discriminatie onder de gemeenschappen. Met inachtneming van de bevindingen uit de documentanalyse en de interviews kan worden afgeleid dat het huidige antidiscriminatiebeleid in zekere mate ontoereikend is voor de bestrijding van ervaren discriminatie onder Indische en Molukse Nederlanders. Voordat beleid wordt aangepast dient echter wel met beleidsbehoeften van beide gemeenschappen rekening te worden gehouden.