Competentiebeleving en sociale vaardigheden bij dove kinderen en kinderen met ernstige spraaktaalmoeilijkheden

Abstract

Achtergrond: Door de taalproblemen van kinderen met ernstige spraaktaalmoeilijkheden (ESM) en dove kinderen hebben zij een nadeel in het aangaan van relaties. Dit kan leiden tot een gebrek aan sociale vaardigheden en een lage competentiebeleving. Doel: Met dit onderzoek zijn verschillen in competentiebeleving en sociale vaardigheden en het verband hiertussen bij dove kinderen, kinderen met ESM en kinderen uit het reguliere basisonderwijs onderzocht. Methode: Bij 27 dove kinderen, 23 kinderen met ESM en 28 kinderen uit het reguliere basisonderwijs, van 8 tot en met 12 jaar, zijn twee vragenlijsten voor de competentiebeleving en sociale vaardigheden afgenomen. Resultaten: De competentiebeleving van dove kinderen en kinderen met ESM kwam in tegenstelling tot de verwachtingen op de meeste gebieden overeen met die van kinderen uit het reguliere onderwijs. Op het domein Sociale Acceptatie scoren kinderen met ESM scoren lager en op de domeinen Fysieke Verschijning en Sportieve Vaardigheden scoren dove kinderen lager dan kinderen uit het regulier basisonderwijs. Ook op de sociale vaardigheden kwamen de resultaten overeen. Kinderen met ESM behalen alleen op Sociaal ongepast gedrag een hogere score dan kinderen uit het reguliere basisonderwijs. Voor kinderen uit het reguliere basisonderwijs bestaat er een matig positief verband (.34) tussen Prosociaal gedrag en Sociale Acceptatie. Tevens blijkt er een sterk (-.44) (ESM) en een matig (-.36) (regulier basisonderwijs) negatief verband te zijn tussen Sociaal ongepast gedrag en Gedragshouding. Conclusie: Niet alle verwachtingen werden bevestigd. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de kinderen met ESM en dove kinderen naar het speciaal onderwijs gingen. Hierdoor worden zij mogelijk minder geconfronteerd met hun beperkingen en kunnen zij hun vaardigheden niet adequaat beoordelen. Er werden enkele verbanden gevonden tussen de competentiebeleving en sociale vaardigheden. Andere factoren die van invloed zijn op het welbevinden van kinderen vereisen verdere aandacht.