Het Britse Rijk in beeld, een ontwerponderzoek naar het concretiseren van de historische context Het Britse Rijk 1585-1900.

Abstract

Deze masterscriptie is een verslag van een ontwerponderzoek. Doel van dit onderzoek was om leerlingen uit vijf havo een educatief product te bieden waarmee ze ondersteund worden om een concreter beeld te krijgen van de historische context Het Britse Rijk 1585-1900. Op voorhand is bepaald dat dit product uit filmdidactiek zou bestaan. Het theoretisch kader van dit onderzoek leverde drie belangrijke conclusies op: (1) de historiografie van het Britse Rijk leverde voldoende aanknopingspunten op om de context voor leerlingen te concretiseren, (2) historische films moeten benaderd worden als bewegende beeldbronnen en (3) filmdidactiek is een waardevolle toevoeging om leerlingen de geschiedenisstof beter te laten begrijpen. In het vooronderzoek is gebleken dat docenten, leerlingen en expert de wens hadden om een reeks opdrachten te krijgen die filmdidactiek zouden inzetten om historische films die over het Britse Rijk gaan te duiden. Deze opdrachten moesten aansluiten op het curriculum, een oefenplaats zijn voor historische vaardigheden en leiden tot concretisering van de historische context.

De onderzoeksvraag/ontwerpvraag van dit onderzoek luidde: Hoe kunnen filmopdrachten bijdragen aan het concretiseren van de historische context Het Britse Rijk 1585-1900? Deze vraag heb ik beantwoord door een opdrachtenreeks te ontwikkelen genaamd: ‘Het Britse Rijk in beeld’. Dit educatieve product bestaat uit drie opdrachten die gebruikmaken van de historische films The Patriot, Victoria & Abdul en Peterloo. Deze drie films gaan inhoudelijk over de leidende vragen die in de historische context zitten. Deze drie opdrachten hebben elk een andere inslag. De eerste opdracht behandeld de betrouwbaarheid van geschiedenisfilms. De tweede opdracht gaat over standplaatsgebondenheid en geschiedenisfilms. En de derde opdracht kijkt naar causaliteit in bepalende gebeurtenissen uit de historische context in films.

Deze opdrachtenreeks is tot stand gekomen aan de hand van negen ontwerpcriteria die voorgekomen zijn uit het theoretisch kader en het vooronderzoek. Het product is in de ontwerpfase onderhevig geweest aan drie evaluatierondes. In deze evaluatierondes is het product geëvalueerd op de ontwerpcriteria. In de eerste ronde zijn docenten-in-opleiding, bevoegde en ervaren docenten, leerlingen en een expert geraadpleegd. De tweede ronde is een focusgroep gehouden met leerlingen. In de laatste ronde zijn twee opdrachten in de praktijk getest. Dit betrof geen effectmeting, maar een test waarin gekeken werd of het ontwerp voldeed aan de criteria. Het eindproduct is een educatief ontwerp geworden dat leerlingen ondersteund bij het concretiseren van de historische context Het Britse Rijk 1585-1900.