Cultuurchristelijk Confessioneel: Een vergelijkend onderzoek naar Cultuurchristelijke invloeden bij de Christelijke Partijen in Nederland

Abstract

Cultuurchristendom is een verschijnsel dat veelvuldig aan het populisme wordt gelinkt. De beweging wordt als een ‘illiberal’ verschijnsel beschouwd waarmee populisten proberen de islam buiten het christelijke Europa te houden. In deze scriptie wordt cultuurchristendom vanuit een ander perspectief belicht, namelijk vanuit de christelijke partijen in Nederland. De invloed van cultuurchristendom op de SGP, de ChristenUnie en het CDA is de centrale vraagstelling. Allereest wordt daarom de ‘illiberal’ karakterisering van cultuurchristendom geproblematiseerd en vervolgens wordt het begrip cultuurchristendom in een breder en nieuw conceptueel kader geplaatst. Het conceptuele kader helpt om in het verdere onderzoek naar verscheidene debatten omtrent islam, godslastering en zondagsrust de cultuurchristelijke invloeden bij de drie partijen te duiden. De complexe relatie van christelijke partijen met deze niet-theologische vorm van het christendom is een relevante bouwsteen in het onderzoek naar de Nederlandse politiek sinds de populistische aardbeving na Fortuyn. Zelfs de kleine christelijke partijen worden beïnvloed door het cultuurchristendom, ondanks hun gelovige kiezers. Het CDA lijkt als brede volkspartij het meest ontvankelijk voor het cultuurchristendom, maar twee ongelukkige huwelijken met populisten hebben bij de christendemocraten de zaken op scherp gezet. Het christendom is op zijn op retour in Nederland, maar de christelijke politiek blijft een levendige en dynamische groepering.