De Nationale Opera legitiem? Hoe het grootste operahuis van Nederland steun krijgt van haar legitimerende omgeving

Abstract

De Nationale Opera (DNO) staat voor een belangrijke uitdaging. Hoe kan zij haar positie in het culturele veld en de huidige samenleving garanderen en verstevigen (NO&B, 2021a)? Een antwoord op deze vraag is bepalend voor DNO om voor de komende jaren haar strategie vorm te geven. De strategie van een publieke organisatie bestaat in ieder geval uit een heldere missie, gericht op publieke waardecreatie, en de steun van haar legitimerende omgeving (Moore, 2000). De steun van de omgeving van DNO is in dit onderzoek inzichtelijk gemaakt aan de hand van het begrip legitimiteit (Suchman, 1995; Lu, 2017) met de vraag: Op welke manieren verkrijgt De Nationale Opera steun van haar legitimerende omgeving? Bij acht medewerkers van DNO en bij vijf externe partners van DNO zijn interviews afgenomen om een antwoord te formuleren op deze vraag. Respondenten hebben hun kijk toegelicht op de publieke waardepropositie en verschillende vormen van legitimiteit van DNO. Dit onderzoek biedt een breed en wisselend beeld van de interne en externe legitimiteit (Lu, 2017) en pragmatische, morele en cognitieve legitimiteit (Suchman, 1995). De externe legitimiteit ten aanzien van publieke steun blijkt voor DNO het sterkst te zijn. De andere vormen van legitimiteit leveren geen eenduidige conclusie op. Zo kijken respondenten verschillend aan tegen de interne legitimiteit. De morele legitimiteit is lastig te beoordelen aan de hand van de verzamelde data. En de pragmatische en cognitieve legitimiteit leveren een spanningsveld op ten aanzien van de belangen in de samenwerking met andere operahuizen en de vanzelfsprekendheid van het bestaan van DNO. De bevindingen en aanbevelingen die voortkomen uit dit onderzoek kunnen voor De Nationale Opera een relevant startpunt vormen voor het verder ontwikkelen van de strategie.