Flexibel blijven leren op de werkplek: een onderzoek naar het psychologisch contract, leeractiviteiten van werknemers en de invloed van de omgeving van de organisatie.

Abstract

In de huidige kenniseconomie wordt de omgeving van organisaties steeds flexibeler, leren van werknemers wordt steeds noodzakelijker en werkgever en werknemer krijgen andere verwachtingen van elkaar. Het psychologisch contract omvat deze wederkerige impliciete verwachtingen van werkgever en werknemer. Er is onderzocht of vier vormen binnen het psychologisch contract verschillen op de mate waarin werknemers bezig zijn met leeractiviteiten en in welke mate deze verschillen worden beïnvloed door de flexibiliteit van de omgeving van de organisatie. Er is een surveyonderzoek uitgevoerd bij 158 werknemers van zes verschillende organisaties (twee profit, twee overheid en twee non-profit). Door middel van een digitale gesloten vragenlijst zijn het psychologisch contract, de leeractiviteiten van werknemers en flexibiliteit van de omgeving onderzocht. Op basis van factor- en betrouwbaarheidsanalyses zijn er schaalscores berekend. Uit de ANOVA bleek dat er geen verschillen zijn tussen de vormen van het psychologisch contract ten aanzien van de mate van leeractiviteiten van werknemers. Er is wel een significante samenhang tussen de flexibiliteit van de omgeving en de mate van leeractiviteiten. Deze samenhang zorgde niet voor voldoende verklaarde variantie om verschillen te kunnen waarnemen tussen de vormen van het psychologisch contract voor de mate van leeractiviteiten. Er is geconcludeerd dat het leren van werknemers wordt beïnvloed door de flexibiliteit van de omgeving. Het model van Lam (2007) geeft een indicatie dat leren van werknemers onder andere ook beïnvloed wordt door de mate waarin de arbeidsvaardigheden door de organisatie of een beroep worden vastgesteld, de mate van gewenste autonomie van de werknemer en de mate van standaardisatie van benodigde kennis en vaardigheden. Deze kenmerken kunnen worden meegenomen in vervolgonderzoek. De resultaten van dit onderzoek kunnen beïnvloed zijn door de economische recessie waar Nederland zich op dit moment in bevindt.