Carmen van Walraven: Een vrouw in een mannenwereld - Een onderzoek naar de representatie van vrouwelijkheid in de misdaadserie PENOZA

Abstract

De representatie van vrouwelijkheid in media wordt al sinds de jaren ’70 onderzocht. Deze onderzoeken geven kritiek op de stereotype weergave, waarin vrouwen werden afgebeeld. Met de komst van het postfeminisme, wordt een nieuw soort vrouw zichtbaar op televisie. Een zelfstandige, goed opgeleide vrouw neemt in de jaren ‘90 de plaats in van de fulltime moeder. Al vanaf 2011 worden deze nieuwe vrouwen in misdaadseries gerepresenteerd en onderzocht. Een Nederlandse misdaadserie, die een nieuwe vrouw laat zien, is PENOZA. Crimineel en moeder Carmen van Walraven, laat hierin zien dat het mogelijk is om zowel een moeder te zijn, als een vrouwelijke crimineel in een mannelijk gedomineerde drugswereld. De vraag die deze serie met zich meebrengt, is hoe vrouwelijkheid geconstrueerd wordt, in een wereld waarin voornamelijk mannen worden gerepresenteerd. Dit onderzoek zal daarom antwoord geven op de volgende hoofdvraag: ‘’Op welke manier wordt vrouwelijkheid geconstrueerd in de misdaadserie PENOZA?’’ De eerste, vierde en laatste aflevering van het eerste seizoen van PENOZA worden onderzocht, aan de hand van drie deelvragen. Deze deelvragen zijn gebaseerd op John Fiskes model voor onderzoek naar televisie. Mijn onderzoek werpt een nieuw licht op de representatie van vrouwelijkheid in misdaadseries, met vrouwen in de hoofdrol. Uit het onderzoek is namelijk gebleken dat Carmen een vernieuwende vrouw is, door haar werk in de drugswereld. Maar tegelijkertijd herbevestigt ze oude stereotypes, door haar rol als moeder. Hoe vrouwelijkheid precies geconstrueerd wordt in de misdaadserie PENOZA, wordt in dit onderzoek duidelijk.