Loslaten of aanpakken? Een exploratief onderzoek naar de perspectieven van gemeenten en sportcubs op beleid en ondersteuning om criminele ondermijning in de sport tegen te gaan.

Abstract

Er doen zich steeds vaker verhalen voor waarin een amateursportclub ten prooi gevallen is aan (criminele) ondermijningspraktijken. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om criminele geldschieters of criminelen die hun geld witwassen via de sportclub. Criminele ondermijning in de sport vormt in toenemende mate een gevaar voor de integriteit en veiligheid van de sportclub. Voor gemeenten vormt het toenemende aantal criminele ondermijningspraktijken in de sport voor een bedreiging van de publieke waardecreatie. In dit verkennende onderzoek wordt daarom de rol van gemeenten onderzocht bij het tegengaan van (criminele) ondermijning in de sport.

In dit onderzoek zijn elf betrokkenen van gemeenten geïnterviewd om te achterhalen welke rol gemeenten op dit moment innemen in het proces om ondermijning tegen te gaan. Daarnaast zijn twee sportbestuurders bevraagd over hun ondersteuningsbehoefte vanuit de gemeente.

Dit onderzoek toont aan dat er verschillen bestaan in de rollen en de betekenissen die gemeenten toekennen aan ondermijning. De aanleiding om wel een rol in te nemen is ontstaan door de toegenomen kennis en door het oppikken van signalen. De gemeente Den Haag, de gemeente Amsterdam, de gemeente Tilburg en de gemeente Duiven/Westervoort zetten zo op dit moment hun bestuurlijk instrumentarium in ten behoeve van het tegengaan van (criminele) ondermijning in de sport. Dit wordt gedaan op basis van wet- en regelgeving (de Wet Bibob en BIO), het inzetten van het lokale sportakkoord, initiatiefvoorstellen, voorlichting en het RIEC-samenwerkingsverband.

Daarnaast zijn er onderzochte gemeenten die op dit moment nog niet of nauwelijks hun bestuurlijk instrumentarium inzetten. Dit betreft de gemeente Utrecht, de gemeente Eindhoven en de gemeente Rotterdam. Zij zien op dit moment niet de ernst in van deze problematiek, omdat zij geen signalen ontvangen. De gemeente Rotterdam is daarentegen wel een inventarisatie aan het afronden om te kijken of haar perspectief de juiste is.

Tot slot geven de twee sportbestuurders aan op dit moment onvoldoende ondersteund te worden op het gebied van ondermijning door gemeenten. Zij zien graag dat de gemeente hen meer betrekt in communicatie en dat zij handelingsperspectieven biedt, bijvoorbeeld in de vorm van handleidingen voor sportbestuurders.