Jij bent beter dan ik! Of ben ik beter dan jij?

Abstract

Social media can no longer be ignored in everyday life. With this arrival there has been a new opportunity to compare yourself with others. Adolescents in particular spend a lot of time on social media, which present them another way to compare themselves with others. Several studies have shown that passive social media use is related to low self-esteem. The aim of this study is to determine whether there is a relationship between passive social media use and self-esteem and whether this is mediated by downward and upward social comparison. This was done by a parallel mediation model analysis. Gender is included as a covariate. A cross-sectional research design was used in which 1306 high school students completed a questionnaire. The results showed that the higher the passive social media use, the lower the self-esteem. Both upward and downward social comparison played a mediating role in this. The passive use of social media through upward social comparison led to lower self-esteem in adolescence, while downward social comparison led to a higher self-esteem. No differences were seen in gender. These results provide insight into the mechanisms between passive social media use and self-esteem. It is recommended that these insights be included in the prevention and intervention for (professional) educators about social media use and the psychosocial well-being of adolescence. Limitations and recommendations of the study are discussed.

Sociale media zijn niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven. Met deze komst is er een nieuwe mogelijkheid gekomen om jezelf met anderen te vergelijken, Met name jongeren gebruiken veel sociale media, waardoor zij zichzelf met anderen kunnen vergelijken. Uit meerdere onderzoeken komt naar voren dat met name passief sociale mediagebruik samenhangt met een lage zelfwaardering. Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen of er een verband bestaat tussen het passief sociale mediagebruik en de zelfwaardering en of dit gemedieerd wordt door neerwaartse- en opwaartse sociale vergelijking. Dit is getoetst middels een parallel mediatiemodel analyse. Geslacht is hierbij meegenomen als covariaat. Er is gebruikgemaakt van een cross-sectioneel onderzoeksdesign waarbij 1306 leerlingen van de middelbare school een vragenlijst hebben ingevuld. De resultaten laten zien dat hoe hoger het passief sociale mediagebruik, hoe lager de zelfwaardering. Hierbij is te zien dat zowel opwaartse- en neerwaartse sociale vergelijking een mediërende rol speelt. Het passief gebruik van sociale media via de opwaartse sociale vergelijking zorgt voor een lagere zelfwaardering bij jongeren, terwijl de neerwaartse sociale vergelijking zorgt voor een hogere zelfwaardering. Er zijn hierbij geen verschillen gezien in geslacht. Deze resultaten geven inzichten in de mechanismes tussen het passief sociale mediagebruik en de zelfwaardering. Er wordt aanbevolen deze inzichten mee te nemen in de preventie en interventie voor (professionele) opvoeders met betrekking tot het sociale mediagebruik en psychosociale welzijn van jongeren. Beperkingen en aanbevelingen van het onderzoek worden besproken.