De ontwikkeling van het Europese veiligheidsbeleid van 1998 tot 2016. Spanning tussen Europese rolconceptie en Amerikaanse rolverwachting.

Abstract

Op 12 december 2003 nam de Europese raad de Europese Veiligheidsstrategie aan. Met deze veiligheidsstrategie werd voor het eerst een Europees veiligheidsbeleid geformuleerd. Dit is een opvallende ontwikkeling, aangezien de Europese veiligheid sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog grotendeels door de Verenigde Staten is gewaarborgd. Deze scriptie onderzoekt de invloed van de relatie tussen de Verenigde Staten en Europese Unie op de ontwikkeling van het Europees Gemeenschappelijk Veiligheidsbeleid. Het Europese veiligheidsbeleid wordt onderzocht door roltheorie toe te passen bij de bestudering van de Europese veiligheidsstrategieën in vergelijking met de Amerikaanse veiligheidsstrategieën. Er wordt antwoord gezocht op de vraag: in hoeverre is de ontwikkeling van het Europees Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid vanaf 1998 tot 2016 beïnvloed door de spanning tussen de Europese rolconceptie en de Amerikaans rolverwachting. Uit de analyse van de Europese rolconcepties en de Amerikaanse rolverwachtingen blijkt dat het Europese veiligheidsbeleid voornamelijk tot stand kwam door ontwikkelingen binnen de Europese Unie. De Europese rolconcepties bestaan uit meer rollen dan wordt verwacht of voorgeschreven door de Verenigde Staten. Daarnaast blijkt dat de Europese Unie en de Verenigde Staten grotendeels hetzelfde perspectief hebben: namelijk een wereldorde waarbij beiden samenwerken om zo invloed uit te kunnen oefenen op het gebied van veiligheid. Er bestaat wel een lichte spanning tussen de mate van leiderschap die beiden voor zichzelf en elkaar zien. Uit de Amerikaanse veiligheidsstrategieën blijkt weinig interesse in de EU. Het is met dit onderzoek echter moeilijk vast te stellen of dit de oorzaak was voor de ontwikkeling van een Europees veiligheidsbeleid. Om dit vast te kunnen stellen zouden de Amerikaanse veiligheidsstrategieën van voor 1998 moeten worden geanalyseerd, want dan kan worden bekeken of de Amerikaanse houding erg veranderde rond die periode.