De Normalisering van Digitale Onderwijswaarden

Abstract

In dit onderzoek heb ik uitgezocht hoe Nederlandse universiteiten in hun beleid waarden over digitalisering van het onderwijs benadrukken en hoe dit leidt tot de normalisering van specifieke onderwijswaarden. Hiervoor heb ik een analyse uitgevoerd naar het beoogde digitaliseringsbeleid in de beleidsrapporten van universiteiten, en de manier waarop normalisering hierbij aan de hand van verschillende strategieën wordt toegepast. Het corpus bestaat uit beleidsrapporten van Nederlandse universiteiten die beleidsplannen presenteren rondom de digitalisering van het hoger onderwijs. De centrale focus daarbij is om te onderzoeken hoe discursieve strategieën leiden tot de normalisering van bepaalde onderwijswaarden. Voor het uitvoeren van het onderzoek heb ik voortgebouwd op onderzoek van Yu & Couldry (2020) door standpunten en waarden die uit de gebruikte teksten naar voren kwamen af te zetten tegen bestaande onderwijswaarden en opvattingen over digitalisering. Ik heb de analyse naar de teksten systematisch uitgevoerd door de methode van van Leeuwen toe te passen waardoor strategieën uit de rapporten zijn gecategoriseerd als ‘rationalisering’ en ‘beroep op autoriteit’. Bij de categorie rationalisering onderscheid ik ook de subcategorieën ‘middel-doel’ en ‘voorspelling’. Een terugkerende algemene strategie bij deze categorieën is het koppelen van beoogd digitaliseringsbeleid aan positieve aannames of woorden die de argumenten een optimistisch karakter geven. De strategieën uit de analyse dragen bij aan de normalisering van digitalisering in het hoger onderwijs omdat positieve mogelijkheden van digitalisering worden gefaciliteerd, terwijl mogelijke implicaties worden genegeerd. Dit onderzoek biedt aan de hand van deze analyse inzicht in de manier waarop discoursen gevormd worden en door middel van verschillende strategieën beïnvloed worden om specifieke waarden te benadrukken.