Subjectificatie door literatuur. Een ontwerponderzoek naar een doorlopende leerlijn subjectificatie door literatuur voor de bovenbouw van het vwo

Abstract

In dit onderzoek staat de persoonlijke vorming van de leerling centraal. In dit onderzoek wordt deze persoonlijke vorming geduid met de term subjectificatie. Subjectiverend onderwijs laat de leerling kennismaken met de wereld en laat hem zelf bepalen hoe hij in deze wereld wil zijn. Uit onderzoek blijkt dat literatuur bij uitstek geschikt is om een bijdrage te leveren aan de persoonlijke vorming van leerlingen (Meesterschapsteam Nederlands, 2018; Curriculum.nu, 2019; Biesta, 2020). In dit onderzoek is daarom gekeken op welke wijze de verplicht in de bovenbouw van het vwo te lezen literatuur kan worden ingezet om leerlingen in de bovenbouw van het vwo te subjectiveren. Het eindproduct is een doorlopende ontwikkellijn subjectificatie door literatuur, die start in vwo 4 en eindigt in vwo 6. Om te bepalen hoe deze doorlopende ontwikkellijn eruit moest komen te zien, zijn op basis van literatuuronderzoek negentien ontwerpeisen vastgesteld. Daarnaast zijn vier docenten geraadpleegd die lesgeven aan de bovenbouw van het vwo. Deze docenten hebben deze negentien ontwerpeisen aangevuld. Op basis van deze eisen, is een doorlopende ontwikkellijn opgesteld, inclusief de bijbehorende materialen. Het resultaat van dit ontwerponderzoek is een doorlopende ontwikkellijn subjectificatie door literatuur voor de bovenbouw van het vwo, die aansluit op de geformuleerde ontwerpeisen en direct kan worden ingezet.