Stress en het opvoeden van een kind; hoe gaat dat samen? De relatie tussen ervaren opvoedstress en ondersteunend en structurerend opvoedgedrag

Abstract

Ondersteunend en structurerend opvoedgedrag spelen een belangrijke rol bij het opvoeden van een kind. Te veel opvoedstress kan ervoor zorgen dat ouders hun opvoedgedrag minder goed kunnen reguleren. Deze studie onderzoekt het verband tussen ondersteunend (affectie, sensitiviteit en responsiviteit richting het kind) en structurerend (organisatie, duidelijkheid en consequent zijn) opvoedgedrag en ervaren opvoedstress bij het opvoeden van een peuter (2-4 jaar). Ouder zijn benaderd via kinderdagverblijven en peuterspeelzalen, zij hebben vragenlijsten ingevuld over ondersteunend en structurerend opvoedgedrag en over ervaren opvoedstress. De onderzoeksgegevens van 767 ouders zijn gebruikt in de analyses (341 beide ouders, 47 moeders en 38 vaders uit één gezin). Om de relatie tussen ondersteunend en structurerend opvoedgedrag en ervaren opvoedstress te onderzoeken zijn multipele regressieanalyses uitgevoerd. Uit de resultaten blijkt dat ouders die meer opvoedstress ervaren, minder gebruik maken van ondersteunend en structurerend opvoedgedrag. Voor beide opvoedgedragingen is een gemiddelde tot grote negatieve samenhang met ervaren opvoedstress gevonden (respectievelijk R2 = - .16 en R2 = -.15). Daarnaast blijkt dat moeders meer gebruik maken van ondersteunend en structurerend opvoedgedrag dan vaders. Tegen de verwachting in speelde het geslacht van de ouder geen modererende rol in de relatie tussen ondersteunend en structurerend opvoedgedrag en ervaren opvoedstress. De ervaren opvoedstress en het geslacht van de ouders samen zijn de beste voorspellers voor ondersteunend en structurerend opvoedgedrag (respectievelijk R2 = .26 R2 = .17). De resultaten maken aannemelijk dat ervaren opvoedstress verschillende domeinen van opvoedgedrag kan voorspellen. Om dit vast te kunnen stellen is vervolgonderzoek nodig.