‘Zij zijn hier omdat wij daar waren’ Politieke erkenning van het Nederlandse slavernijverleden

Abstract

Eind jaren negentig laaide in de politiek het debat over de manier hoe Nederland met het eigen slavernijverleden om moest gaan in alle hevigheid op. Dit debat richtte zich voornamelijk op de vraag hoe op gepaste wijze vorm kon worden gegeven aan het erkennen van dit verleden. Nazaten hebben in dit verband zelf verschillende instrumenten voorgesteld, variërend van het doen van wetenschappelijk onderzoek en het herschrijven van de geschiedenisboeken tot het aanbieden van excuses of financiële compensatie en het plaatsen van een herdenkingsmonument. Naar aanleiding van deze voorstellen zijn door de Nederlandse regering en de Staten-Generaal discussies gevoerd over het slavernijverleden die hebben geresulteerd in de oprichting van een Nationaal Monument Nederlands Slavernijverleden in het Oosterpark in 2001 en de opening van het nabijgelegen Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en Erfenis (NiNsee). In dit onderzoek wordt beschreven waarom de Nederlandse regering bereid was dit verleden te erkennen en te herdenken en hier met een monument vorm aan heeft gegeven.