Spiegeltje, Spiegeltje... - Een onderzoek naar informele feedbackprocessen op de werkvloer tussen collega's onderling.

Abstract

Binnen de wetenschap is nog weinig bekend over de effectiviteit van informele performance management processen op de werkvloer. Dit onderzoek heeft dan ook als doel om te toetsen of feedback zoekend gedrag een verklarend mechanisme is voor de eerder gevonden relatie tussen feedbackoriëntatie en performance. Een ander doel is empirisch te onderbouwen of de coworker feedbackcultuur een randvoorwaarde is voor informele performance management praktijken. Beiden hebben implicaties voor het personeelsbeleid van organisaties. In het huidig onderzoek is de centrale vraagstelling dan ook: “In hoeverre wordt bij Nederlandse werknemers de relatie tussen feedbackoriëntatie en performance gemedieerd door feedback zoekend gedrag en treedt de coworker feedbackcultuur op als moderator in deze relatie?”. Data is verzameld door vragenlijsten af te nemen op één moment. Respondenten van dit onderzoek zijn 270 werknemers die op dit moment actief zijn op de Nederlandse arbeidsmarkt middels een dienstverband. De vragenlijst is verspreid via sociale media om zoveel mogelijk respondenten die bij verschillende bedrijven werkzaam zijn te verzamelen. Twee dimensies van feedbackoriëntatie blijken positief gerelateerd te zijn aan taak performance, namelijk utility en social awareness. De accountability dimensie van feedbackoriëntatie blijkt negatief verband te houden met taak performance. De feedback self-efficacy laat geen relatie zien met taak performance. Daarnaast is geen empirisch bewijs gevonden voor feedback zoekend gedrag als verklarend mechanisme in deze relaties. Een mogelijke verklaring is dat de context een grote rol speelt, welke niet getoetst is aangezien geen bewijs gevonden was voor de mediërende relatie. Twee dimensies van de coworker feedbackcultuur als contextvariabele zijn wel significant bevonden op de directe relatie tussen utility en taak performance en social awareness en taak performance. De concepten feedbackoriëntatie en de feedbackcultuur moeten zowel in theorie als praktijk altijd als een multidimensionaal construct onderzocht en getoetst worden vanwege de verschillende effecten. Tevens wijst dit onderzoek op het belang van de context bij feedback zoekend gedrag. Met andere woorden kan feedback zoekend gedrag niet in een isolement bekeken worden. De coworker feedbackcultuur levert geen gunstige effecten op tussen de directe relatie van de mentale staat feedbackoriëntatie en taak performance, maar naar alle waarschijnlijkheid zal dit wel impact hebben op het gedrag van een individu. Voor de praktijk laat dit onderzoek zien dat er geen one-size-fis-all benadering past bij de toepassing van HR praktijken waarin feedback een rol speelt. Kortom, HR managers moeten de feedbackoriëntatie van werknemers in kaart brengen om op die manier hun HR beleid vorm te geven om te voorkomen dat deze hun doel niet bereiken. In toekomstig onderzoek is het interessant om naast de impact van informele feedbackprocessen op taak performance te bekijken ook de impact die deze processen hebben op de extra-role performance van een individu. Taak performance is dan weliswaar voorwaardelijk voor een goede beoordeling van de individuele performance, maar extra-role performance speelt hierbij ook een grote rol. Door beide te onderzoeken wordt een compleet beeld verkregen van de impact van dit soort processen op de algehele performance van een individu. Een andere suggestie voor vervolgonderzoek is om de directe relatie tussen feedbackoriëntatie en feedback zoekend gedrag te bekijken, waarbij contextvariabelen zoals de feedbackcultuur meegenomen worden. Op die manier wordt mogelijk empirisch bewijs gevonden omtrent de voorwaardelijkheid van een feedbackcultuur om informele feedbackprocessen op gang te brengen.