Compositietruc of harmonisch concept? Het gebruik van Negative Harmony in de muziek van Jacob Collier

Abstract

In een interview met Jacob Collier uit 2017 spreekt de zanger en multi-instrumentalist voor het eerst over het concept van ‘negative harmony’, gebaseerd op een theorie uit het boek A Theory of Harmony van Ernst Levy. Collier past de interpretatie van Levy’s theorie – als zijnde negative harmony – toe in zijn composities, met als doel de muziek harmonisch anders te kleuren. In dit eindwerkstuk wordt onderzocht hoe Collier negative harmony in zijn compositie ‘Flintstones’ heeft toegepast. Collier beschrijft hoe negative harmony – middels twee modellen – een akkoord omzet naar zijn negatieve versie, waarbij de hoeveelheid aantrekkingskracht richting het tooncentrum gelijk blijft. Het eerste model is gebaseerd op de vertaling van individuele noten naar hun negatieve versie en het tweede model is gebaseerd op de directe vertaling van majeur/dominant- akkoorden naar mineur/mineur6-akkoorden. In A Theory of Harmony beschrijf Levy zijn uitgebreide theorie van harmonieleer op basis van relaties tussen tonen, waarbinnen hij in zijn theorie uitgaat van spirituele principes. Het eerste hoofdstuk gaat in op de opbouw van een toon, bestaande uit boven- én ondertonen. In het tweede hoofdstuk beschrijft Levy de tellurische en absolute opvatting van een drieklank en toonladders om vervolgens in het derde hoofdstuk te verklaren hoe centripetale en centrifugale krachten werken richting het tooncentrum. Deze drie hoofdstukken hebben raakvlakken met Jacob Colliers omschrijving van negative harmony. In de harmonische analyse van Colliers ‘Flintstones’ is terug te zien hoe Collier negative harmony heeft toegepast. De harde vertaalslag van dominant-akkoorden naar mineur6- akkoorden komt echter niet in dit werk voor. De toepassing van negative harmony als compositietruc blijkt uit de analyse niet gelimiteerd te zijn tot alleen deze transitie, maar past Collier ook toe op allerlei andere soorten akkoorden. Eventueel vervolgonderzoek zou zich kunnen richten op het analyseren van meerdere composities van Jacob Collier.