Springbokken, de Zuid-Afrikaanse nationale trots? De verandering van de symbolische waarde van het nationale rugbyteam van Zuid-Afrika

Abstract

In deze scriptie wordt de symbolische waarde rondom de Springbokken, het nationale rugbyteam van Zuid-Afrika, onderzocht in de transitie van apartheidsperiode naar post-apartheidsperiode. De Springbokken waren in de periode 1948 tot 1992 een symbool van Afrikaner nationalisme. In het bolwerk van Afrikaner overheersing kon alleen via de Springbokken internationale relaties onderhouden worden. In verschillende landen kwam hier vanuit de maatschappij kritiek op. Anti-apartheid campagnegroepen riepen op om de Springbokken te boycotten. Zij waren het er niet mee eens dat sportrelaties onderhouden werden met het apartheidsregime; hierdoor werd het apartheidsbeleid ondersteund en in stand gehouden. Het omslagpunt in de symbolische waarde van de Springbokken kwam met de winst van het wereldkampioenschap rugby in 1995 in eigen land. De winst was een feest voor alle Zuid-Afrikanen. De film Invictus heeft dit omslagpunt vastgelegd. Twee momenten, het uitbrengen van de film in 2009 en het herdenken van Mandela na zijn dood in 2013, tonen aan dat in de post-apartheidsperiode de Springbokken door de winst in 1995 nog steeds herinnerd wordt als een verenigingssymbool van het “nieuwe” Zuid-Afrika.