Circulair werken dankzij circulerende kennis. Een kwalitatief onderzoek naar hoe IPM-rolhouders binnen Rijkswaterstaat betekenis geven aan circulariteit en welke vormen van kennisdeling zij als ondersteunend ervaren in de transitie naar circulaire werkprocessen.

Abstract

Rijkswaterstaat heeft de ambitie om in 2030 volledig circulair te werken en zijn infraprojecten klimaatneutraal uit te voeren (Dijcker, 2018). Voor Rijkswaterstaat betekent dit dat circulaire principes nu al een integraal onderdeel moeten worden van het ontwerpproces waar IPM-rolhouders zich mee bezig houden (Dijcker, 2018). Het doel van dit onderzoek is het achterhalen van de betekenis die IPM-rolhouders geven aan circulair werken en de vormen van kennisdeling die zij interpreteren als ondersteunend in de transitie naar circulaire werkprocessen. De volgende hoofdvraag staat daarom centraal in dit onderzoek: "Welke betekenis geven IPM-rolhouders binnen Rijkswaterstaat aan circulair werken en welke vormen van kennisdeling worden door hen als ondersteunend ervaren in de overgang naar circulaire werkprocessen?" Dit vraagstuk is door middel van een kwalitatieve casestudie binnen Rijkswaterstaat onderzocht. Hierbij is een interpretatieve benadering gehanteerd. Er zijn zestien interviews afgenomen bij IPM-rolhouders. Concluderend kan gesteld worden dat IPM-rolhouders binnen Rijkswaterstaat circulair werken belangrijk vinden. De grootste reden hiervoor is dat door circulair te werken milieu-impact gereduceerd kan worden. Toch spelen op dit moment economische overwegingen een grote rol in het ontwerpproces. Opvallend is dat respondenten circulariteit benaderen vanuit verschillende paradigma’s. In het ene paradigma, een meer economische worldview, wordt circulariteit beschouwd als een extra aspect om rekening mee te houden, maar moet het niet ten koste gaan van zaken die meer prioriteit krijgen, zoals veiligheid, tijd en geld. Vanuit het andere paradigma, wat meer vanuit holistische principes is ingestoken, is circulariteit een totaal ander wereldbeeld. Het is allesomvattend en vergt een nieuwe manier van kijken naar objecten en materiaal. Verder blijkt uit dit onderzoek dat circulariteit op dit moment als lastig en moeilijk uitvoerbaar wordt gezien. Respondenten ervaren een gebrek aan handvatten en de huidige werkprocessen lijken niet in lijn te zijn met de circulaire denkwijze. Respondenten zijn met name in interactie met anderen, tijdens gesprekken en workshops aan nuttige kennis gekomen over circulair werken. Sociaal leren heeft bij respondenten de voorkeur: het in interactie delen van kennis en ervaring. Het is goed om in gesprek tot een gezamenlijke betekenis te komen. Huidige werkprocessen zullen met een kritische blik bekeken moeten worden om na te gaan of deze nog wel passen bij een circulaire werken denkwijze. Ten slotte dient sociaal leren en kennisdeling meer gefaciliteerd en gestimuleerd te worden.