Beïnvloedende factoren bij de implementatie van een diabetes zelfmanagementmodel

Abstract

DOEL: Het bepalen van de belemmerende en bevorderende factoren bij de implementatie van een diabetes zelfmanagementmodel in een thuiszorgorganisatie. METHODE: Middels een case study zijn de beïnvloedende factoren onderzocht bij vier cliënten, zeven diabetesverpleegkundigen en de manager. De case is een thuiszorgorganisatie en het gebruikte zelfmanagementmodel is gebaseerd op de theorie van ‘self-efficacy’. Als implementatiestrategie is gekozen voor een tweetal workshops, een schriftelijke handleiding voor de diabetesverpleegkundigen en de aanwezigheid van een contactpersoon. Middels gestructureerde interviews zijn mogelijke beïnvloedende factoren voorgelegd aan de diabetesverpleegkundigen en het management. Cliënten zijn telefonisch door de onderzoeker benaderd om de factoren te beoordelen. Met de data zijn beschrijvende statistische- en kwalitatieve analyses uitgevoerd. RESULTAAT: De cliënten gaven unaniem aan de voordelen van het model in te zien en vertrouwen te hebben in de deskundigheid van de diabetesverpleegkundigen. De factor ‘overeenkomstigheid in doelen’ is als meest bevorderend genoemd, op de voet gevolgd door de factor ‘aansluiting bij de taakopvatting’. De meest belemmerende factor is ‘beschikbare tijd’, gevolgd door ‘overbelasting van de zorgverlener’. De manager zag geen uitgesproken belemmerende factoren. Bevorderend vond zij de ‘congruentie met de bestaande werkwijze’. DISCUSSIE: Ondanks dat in de implementatiestrategie de factor ‘tijd’ was meegenomen, bleken de diabetesverpleegkundige deze factor nog steeds als een belemmerende factor te ervaren. Door het beperkte aantal respondenten is vanuit het perspectief van de cliënten en het management geen krachtig bewijs gevonden voor factoren die de implementatie hebben beïnvloed CONCLUSIE: Vanuit het perspectief van de diabetesverpleegkundigen is de ‘beschikbare tijd’ de meest belemmerende factor en ‘overeenkomstigheid in doelen’ de meest bevorderende factor. Bij het implementeren van een zelfmanagementmodel is het daarom aan te bevelen hier rekening mee te houden.