“Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus?” Over de representatie van homoseksualiteit in protestantse romans

Abstract

In de protestantse literatuur wordt geschreven over homoseksualiteit. Ook in protestantse kerken wordt nagedacht over dit thema. Per protestantse stroming verschilt het hoe er over dit thema gedacht wordt. Uit eerder onderzoek is gebleken dat er vier strategieën zijn hoe homoseksuelen in de kerk met hun seksuele en religieuze identiteit kunnen omgaan. In dit onderzoek wordt gekeken naar vijf romans die gaan over een homoseksueel hoofdpersonage: De glazen schelp (2000), Jij (2010), Sub Rosa (2012), Praat er maar niet over (2018) en Door jou ben ik mij (2019). Deze vijf romans zijn in een kerkstroming geplaatst. Voor verdere close-reading zijn hieruit twee romans geselecteerd: Sub Rosa en Praat er maar niet over. In deze twee romans wordt gekeken naar de representatie van homoseksualiteit. Gekeken wordt naar de rol van de kerkelijke achtergrond, naar de fase van het identiteitsconflict volgens Rodriguez en Ouellette en naar de verhouding van de romans tot het ‘ontvoogdingsnarratief’ zoals gedefinieerd in het onderzoek van Batteau. Hierbij worden de vertelstructuur, de strategieën en de cultuurtekst binnen de roman onderzocht. In Sub Rosa, waarin een personage een roman schrijft over een ander personage, blijkt het ontvoogdingsnarratief een rol te spelen in hoe het ene personage gerepresenteerd wordt door het andere personage. De roman laat zien dat er ook een ander verhaal is dan die van het ontvoogdingsnarratief. In Praat er maar niet over blijkt het plot het ontvoogdingsnarratief te bevatten en speelt ook het ontvoogdingsnarratief een rol in de tweestrijd die het hoofdpersonage ervaart. Deze roman laat de innerlijke strijd zien met het ontvoogdingsnarratief en biedt ook een ander verhaal. Gebleken is dat niet zozeer de kerkstroming een rol speelt in de representatie van homoseksualiteit als wel de tijd waarin de roman zich afspeelt. Zo is te zien dat in Sub Rosa, dat zich later afspeelt dan Praat er maar niet over, het innerlijke probleem zich minder naar binnen toe keert dan in Praat er maar niet over.