De rol van het scènebeeld in verboden kunst

Abstract

In 1965 schrijft Klaus Poche het script voor de speelfilm Jahrgang 45. De film laat zien hoe de generatie die geboren is na de Tweede Wereldoorlog nu in de DDR leeft. Jürgen Böttcher die tot dan toe enkel documentaire films voor het staatsbedrijf DEFA heeft geregisseerd, wordt gevraagd de film te regisseren. Na meerdere aanpassingen van het draaiboek, mag de film uiteindelijk in productie gaan. Na de voorvertoning van Jahrgang 45 aan de HV Film van de SED, werd besloten de film te censureren. Jahrgang 45 uit zich niet negatief over de DDR, maar beschikt over een scènebeeld, dat de nieuwe koers van de DDR ondermijnt. Er wordt ingegaan op de manier hoe de film tot stand gekomen is en waarom hij uiteindelijk door de SED is verboden. Tevens wordt uitgelegd hoe de film na de val van de Berlijnse Muur in 1989, uiteindelijk in het herenigde Duitsland alsnog in première kan gaan. Eveneens zal duidelijk worden waarom Jahrgang 45 nu als een kunstwerk in de reeks van prominente films, uit de jaren zestig gezien kan worden. Het scènebeeld van Jahrgang 45 is een belangrijk onderdeel van het filmische creatieproces en fungeert als schakel tussen architectuur en filmgeschiedenis. De film maakt hierbij gebruik van bestaande architectuur, die men overal in voormalig Oost-Berlijn in overvloed kan vinden.