Lezen is zeg maar echt mijn ding. Hoe educatieve uitgevers leesmotivatie van leerlingen willen vergroten.

Abstract

Verschillende internationale onderzoeken laten zien dat het leesplezier van Nederlandse jongeren erg laag is. Er is dan ook veel bereidheid om hier iets aan te doen, zowel vanuit de overheid als het onderwijs en allerlei betrokken organisaties. De geplande curriculumherziening lijkt de meest centrale mogelijkheid om dit probleem aan te pakken. Op dit moment liggen er voorstellen van Curriculum.nu voor de herziening van de eindtermen van onder andere het vak Nederlands, waarin wordt gevraagd om meer aandacht voor leesmotivatie en literaire competentie. Uit onderzoek blijkt dat educatieve uitgevers een belangrijke rol kunnen spelen bij de implementatie van de eindtermen die vastgelegd zijn in het curriculum, omdat docenten erg methodevast zijn in Nederland. Daarom zijn voor dit onderzoek zes uitgevers geïnterviewd die voor meerdere niveaus in het voortgezet onderwijs lesmethodes Nederlands ontwikkelen. Het doel van deze interviews was om te achterhalen welke mogelijkheden educatieve uitgevers zien voor het vergroten van leesmotivatie via lesmethodes Nederlands. Uit de resultaten blijkt dat uitgevers graag meer willen doen met leesmotivatie en dat zij het belang hiervan sterk inzien, maar dat factoren als marktwerking en de traditionele houding van docenten dit bemoeilijken. Uitgevers zijn het unaniem eens over de stelling dat de overheid meer mag sturen op dit gebied. Om te zorgen dat leerlingen weer echt gaan lezen om de inhoud, is de oplossing volgens uitgevers om minder teksten met standaardvragen bij leesopdrachten aan te bieden en grammatica meer naar de achtergrond te brengen. Als alle uitgevers een andere koers gaan varen, kunnen zij volgens de geïnterviewden een sterke verandering in het leesbevorderingsveld teweegbrengen, waarbij leesbevorderingsorganisaties en bibliotheken ondersteuning kunnen bieden. Wanneer iets niet in de methode staat, is de kans dat dit wel in het onderwijs terecht komt namelijk heel klein. Een belangrijke kanttekening die uitgevers daarbij plaatsen is dat docenten de markt voor leermiddelen en de onderwijspraktijk bepalen en dat docenten bij de implementatie van een nieuw curriculum dus minstens zo belangrijk zijn als uitgevers.