De effectiviteit van verschillende volgorden van CGT-componenten en de rol van therapie alliantie in de preventie van depressie bij adolescenten

Abstract

Een op vijf adolescenten in Nederland heeft last van depressieve symptomen. Om symptomen te verminderen en verergering te voorkomen, wordt vaak Cognitieve Gedragstherapie (CGT) ingezet. Binnen CGT worden verschillende componenten onderscheiden zoals cognitieve herstructurering (CH), gedragsactivatie (GA), probleemoplossing (PO) en relaxatie (RE). In CGT bestaat geen vaste volgorde waarin deze componenten worden aangeboden. Er is weinig bekend over of de volgorde uitmaakt voor het effect op depressieve symptomen. Uit de literatuur blijkt dat therapie alliantie kan bijdragen aan het verminderen van depressieve symptomen. De huidige studie richt zich op de differentiële effectiviteit van vier verschillende volgorden van componenten: Conditie 1: CH-GA-PO-RE, Conditie 2: GA-CH-RE-PO, Conditie 3: PO-GA-RE-CH en Conditie 4: RE-PO-GA-CH en de mogelijk mediërende rol van therapie alliantie. In totaliteit hebben 233 participanten tussen 12 en 18 jaar met subklinische depressieve symptomen deelgenomen aan de studie. Zij werden gerandomiseerd over de vier condities. In alle condities was sprake van een significante afname in depressieve symptomen, waarbij geen verschillen werden gevonden tussen de condities. De mediatie analyse kon niet worden uitgevoerd, vanwege de afwezigheid van correlaties tussen therapie alliantie en de voor- en nameting van depressieve symptomen. Het volgen van preventieve CGT-training waar de vier componenten aan bod komen leidt tot minder depressieve symptomen. Een betere werkrelatie tussen cliënt en therapeut voorspelde in dit onderzoek geen afname van symptomen. Mogelijke verklaringen en suggesties voor vervolgonderzoek en de praktijk worden besproken.