Een verdieping op je huis zetten; Een onderzoek naar de rol van financiële geletterdheid in de begrijpelijkheid van gereviseerde hypotheekaktes

Abstract

In samenwerking met Vereniging Eigen Huis en in het kader van het NWO-programma Begrijpelijke Taal is er een onderzoek uitgevoerd naar de begrijpelijkheid van hypotheekaktes. Uit een expertanalyse bleek dat een hypotheekakte met name moet worden gereviseerd op het gebied van stijl (woorden en zinnen) en structuur (kopjes en volgorde van informatie). Als casus is er gekozen voor de originele hypotheekakte van de ING-bank. Naast deze originele versie van de akte (originele stijl, originele structuur), liepen er nog drie andere versies van de hypotheekakte mee in het onderzoek, namelijk een stijl-versie (revisie stijl, originele structuur), een structuur-versie (originele stijl, revisie structuur) en een gereviseerde versie (revisie stijl, revisie structuur). 109 Proefpersonen namen deel aan dit onderzoek door een vragenlijst in te vullen met daarbij één van de vier versies. Het afnamepakket bestond uit vragenlijsten over de demografische gegevens van de proefpersoon en de vier aspecten van financiële geletterdheid: ervaring, woordenschat, financiële kennis (domein) en hypotheekaktekennis (topic).. Uit de resultaten bleek dat de stijl-revisie beter werd begrepen dan de originele versie. Het effect van de structuurrevisie op begrip ontbrak en een interactie tussen de stijl- en structuurrevisie kon hierdoor eveneens niet worden gevonden. Proefpersonen met een hoge geletterdheid begrepen de hypotheekakte in het algemeen beter dan proefpersonen met een lage geletterdheid. Een interactie tussen financiële geletterdheid en revisie ontbrak waardoor er geen Mattheus- of Martinuseffect optrad. Een vervolgonderzoek met een uitgebreidere dataset of kwalitatieve dataverzameling levert wellicht meer resultaat op.