Virtual reality binnen humanitaire communicatie: Een onderzoek naar de manier waarop vluchtelingen en slachtoffers gerepresenteerd worden binnen humanitaire Virtual Reality-films, zodat het kijkers uitnodigt tot het ontwikkelen van empathische gevoelens

Abstract

Virtual Reality (VR) wordt binnen humanitaire communicatie steeds vaker ingezet om verhalen van “distant sufferers” over te brengen aan het Westerse publiek. Bovendien wordt gepretendeerd dat VR gezien kan worden als de “ultimate empathy machine” die bij toeschouwers sterke gevoelens van empathie kan ontwikkelen voor karakters in de virtuele omgeving (Milk, 2015). Dit onderzoek focust op welke manier slachtoffers en vluchtelingen gerepresenteerd worden binnen humanitaire VR-films, zodat het kijkers uitnodigt tot het ontwikkelen van empathische gevoelens. Het verband tussen representatie en de VR-techniek staat dus centraal. Om dit verband te onderzoeken zijn er drie humanitaire VR-films geanalyseerd aan de hand van de “Stucture of Sympathy” (Smith, 1999) en een Kritische Discoursanalyse. De resultaten tonen aan dat binnen alle drie de films vooral de representatie van kindslachtoffers en community building centraal staan. Deze representaties staan rechtsreeks in verband met vertelvormen van de VR-techniek. Zo worden kindslachtoffers middels monologen niet meer als passief gerepresenteerd, maar juist als actieve agents. De monologen zorgen ervoor dat de kijker meer te weten komt over de gemoedstoestand van slachtoffers waardoor er empathische gevoelens ontwikkeld kunnen worden. Bovendien worden de slachtoffers en vluchtelingen gerepresenteerd als een hoopvolle gemeenschap waarbij de omgevingen, via de ruimtelijkheid van VR en een sterk gevoel van presence, centraal staan voor het overbrengen van hun verhalen. Middels dit onderzoek is er dus meer inzicht verkregen in hoe VR-technieken zich verhouden tot representaties van “distant sufferers” die binnen het humanitaire debat al langer bediscussieerd worden.