Tegendraads, een onderzoek naar het vrouwelijk getypeerde gebruik van textielkunst en de positie van de vrouwelijke kunstenaar middels een analyse van werken van Ghada Amer.

Abstract

Deze thesis is een onderzoek naar een feministische, sociale en culturele context van het gebruik van textiel in de kunst. Er wordt antwoord gegeven op de vraag: “Hoe kan het gebruik van de vrouwelijke connotaties van textiel in de kunst aandacht schenken aan de positie van de vrouwelijke kunstenaar?”. Binnen de kunsten worden vrouwen nog te veel beschouwd als 'anders' dan de norm. Om een inclusieve geschiedenis te vormen, is de geschiedschrijving gebaat bij bronnen die het begrip van de rol van de vrouw in de kunstwereld kunnen vergroten. Het deconstructieve karakter van feministische theorie maakt het geschikt voor dit onderzoek, omdat hierbij aandacht wordt geschonken aan alternatieve verhaallijnen. Dit kan inzicht bieden in processen van beeldvorming en van de mogelijkheden van textielkunst als vorm van expressie. Het inzicht in de complexiteit van identiteit dat textiel kan bieden geeft niet alleen een ingang tot een completer beeld van een vrouwelijke geschiedenis, maar laat ook zien hoe textiel kan worden gebruikt als bron van kennis. Het gebruik van textiel schenkt aandacht aan de positie van de vrouwelijke kunstenaar, en kan zo bijdragen aan het verbeteren van deze positie. Het werken met textiel biedt vrouwen een alternatief narratief op het dominante mannelijke narratief. De associatie van textiel met vrouwelijkheid staat in relatie tot de geschiedenis van zowel de kunst als van de vrouw en het gebruik van textiel. Ook het proces, de mogelijkheden en beperkingen van het materiaal, zijn onlosmakelijk verbonden aan de geschiedenis en ‘vrouwelijkheid’ van textiel. Amer gebruikt textiel in haar werk om een vrouwelijk narratief te creëren. Zo weet ze het door mannen gedomineerde narratief te doorbreken. Ze laat het werk van de vrouw in de geschiedenis en in het heden zien, waarmee ze de kijker een vrouwelijk alternatief op een mannelijk domein biedt.