Passiviteit voor een betere wereld: een onderzoek naar Amerikaans buitenlands beleid bij de Algerijnse onafhankelijkheidsoorlog

Abstract

Gedurende de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw, de meest intensieve jaren van de Koude Oorlog, betrok de VS zichzelf via internationale interventies bij talloze crises en conflicten. De Algerijnse onafhankelijkheidsoorlog (1954-1962) vond ook in deze periode plaats. Dit conflict werd gekenmerkt door systematische schending van mensenrechten, had een antikoloniaal karakter, bracht een belangrijke Amerikaanse bondgenoot in gevaar en bevatte socialistische en antiwesterse elementen. Gezien haar contemporaine reputatie, leek het logisch dat de VS hierom ook bij dit conflict een assertieve rol zou innemen. Echter, verder dan steun aan Frankrijk in de VN en een marginale financiële bijdrage kwam het niet. In deze scriptie is een verklaring gezocht voor het uitzonderlijke terughoudende beleid dat door de VS met betrekking tot de Algerijnse onafhankelijkheidsoorlog werd gevoerd. De benadering tot het onderwerp onderscheidt zich van de bestaande historiografie. Een verklaring is namelijk gezocht langs de lijnen van liberalistische theorievorming voor het verklaren van internationale relaties, waarbij de focus ligt op de invloed van binnenlandse denkbeelden op beleid. Onderzocht is hoe Amerikaans buitenlands beleid tijdens de Algerijnse onafhankelijkheidoorlog beïnvloed werd door morele ideeën die leefden binnen de Amerikaanse federale overheid. Door te kijken hoe denkbeelden van de federale overheid over de situatie in Algerije zich verhielden tot deze bredere denkbeelden over een ‘juiste’ wereld, is een verklaring gevonden voor het terughoudende Amerikaanse beleid. Binnen de VS werd negatief gekeken naar de pro-koloniale en onderdrukkende rol die Frankrijk tijdens het conflict innam. Echter, steun aan Frankrijk werd toch gegeven vanwege het idee dat dit noodzakelijk was om communistische expansie te voorkomen. Binnen de Amerikaanse overheid werd ideologische veiligheid tegen het communisme namelijk geprioriteerd bij beleidsvorming. De steun nam zo’n terughoudende vorm aan vanwege een combinatie van oorzaken. Binnen de Amerikaanse overheid was sprake van afnemende bereidheid om onvoorwaardelijk en onbeperkt financiële middelen in te zetten in de strijd tegen het communisme. Door het uitblijven van militant communisme in Algerije, werd militaire interventie niet als noodzakelijk gezien en werd getracht met minder kosten te interveniëren. Deze terughoudendheid werd verder versterkt door een gebrek aan vertrouwen in de Franse overwinningskans, onwil om geassocieerd te worden met het antikoloniale en repressieve Franse beleid en pogingen om goede relaties met de antikoloniale Derde Wereld te behouden. Er was hierom geen bereidheid om meer middelen in te zetten dan strikt noodzakelijk leek om communistische expansie te stoppen.