De opmars van de ‘data-doppelgangers’ in het primair onderwijs

Abstract

In dit onderzoek is het leerlingvolg- en administratiesysteem ParnasSys geanalyseerd met behulp van een platformanalyse. Er is onderzocht hoe dit systeem dataficatie van leerlinggedrag vormgeeft en in hoeverre het zijn gebruikers in staat stelt keuzes te maken tijdens dit proces. Bestaand onderzoek benadert dergelijke systemen voornamelijk als gereedschap en legt de focus op de potentiele mogelijkheden ervan. Kritisch onderzoek dat ook aandacht heeft voor de potentieel ongewenste gevolgen was noodzakelijk. Vanwege de inbedding van ParnasSys in maatschappelijke processen en praktijken, is het benaderd als techno-cultureel en socio-economisch construct. Daarom is niet alleen aandacht besteed aan de technologie zelf, maar ook aan hoe deze technologie zich verhoudt tot zijn gebruikers, tot onderwijskundige processen, tot bestaande economische structuren en hoe het daardoor onderwijspraktijken organiseert. Het platform stimuleert een data-gedreven onderwijsmodel. De technologische infrastructuur van ParnasSys brengt informatie vanuit verschillende systemen bij elkaar, waardoor een steeds nauwkeuriger data-doppelganger van leerlingen gecreëerd kan worden die toekomstbepalend voor hen kan zijn en beheerd wordt door ParnasSys. De technologie vormt tegelijkertijd een kader dat leerkrachten weinig mogelijkheden biedt keuzes te maken dit proces vorm te geven. Het data-gedreven onderwijsmodel zorgt ervoor dat leerkrachten een bijkomende taak krijgen, zij zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van het dataficatieproces. ParnasSys zelf beschouwt het dataficeren van leerlinggedrag niet als iets negatiefs. De verzamelde data dienen volgens hen als gereedschap dat leerkrachten ontlast van administratieve taken en leerlingen onderwijs op maat aan kan bieden.