| dc.description.abstract | In dit kwalitatieve onderzoek is ingegaan op de volgende onderzoeksvragen: Wat zijn de ervaringen, de copingmechanismen en de behoeftes binnen de re-integratie van Amsterdammers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt? Hoe verhouden deze ervaringen en copingmechanismen van Amsterdammers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zich tot hun behoeftes binnen hun re-integratie op de arbeidsmarkt? En: Op welke manieren kan de begeleiding rondom re-integratie beter aansluiten op de behoeftes van Amsterdammers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die willen re-integreren?
Voorafgaand aan het kwalitatieve onderzoek heeft een vooronderzoek plaatsgevonden waarin is gesproken met meerdere medewerkers van de gemeente Amsterdam, waaronder beleidsmakers, projectleiders en ander experts op het gebied van re-integratie en arbeidsparticipatie. De doelgroep van dit onderzoek bestaat uit Amsterdammers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, hiermee wordt bedoeld dat de Amsterdammer langer dan een jaar werkloos is. Daarnaast ontvangen alle respondenten tijdens het afnemen van de interviews een bijstandsuitkering van de gemeente Amsterdam. Binnen dit onderzoek zijn er achttien Amsterdamse respondenten geïnterviewd. Deze interviews zijn aan de hand van semigestructureerde vragenlijsten afgenomen in verschillende buurthuizen in Amsterdam. De respondenten zijn als volgt benaderd: drie respondenten zijn benaderd via de Ombudsman Metropool Amsterdam. Tien respondenten zijn benaderd via klantmanagers van de afdeling Activering (van Werk, Participatie & Inkomen, gemeente Amsterdam) en vijf respondenten zijn deelnemers van re-integratietrajecten van maatschappelijke organisaties in Amsterdam. De respondentengroep is een heterogene groep Amsterdammers (uit zes van de zeven stadsdelen van Amsterdam), met leeftijden tussen de 33 en 58 jaar oud. Meer dan de helft (elf) respondenten zijn van origine niet Nederlands (tien hiervan hebben een niet-westerse afkomst), de overige zeven respondenten zijn in Nederland geboren. Sommige respondenten hebben moeite met de Nederlandse taal maar kunnen zich over het algemeen wel verstaanbaar maken. De meeste respondenten hebben kinderen en ongeveer de helft van de respondenten is gescheiden of alleen(staand). Elf respondenten volgen tijdens het afnemen van de interviews een re-integratietraject, de overige gaan dit nog doen of hebben dit gedaan in het verleden.
De resultaten van dit onderzoek zijn als volgt. De meeste respondenten kampen met psychische arbeidsbeperkingen of klachten en gezondheids- of fysieke klachten. Vaak is er sprake van een vicieuze cirkel waarin de situatie van respondenten verslechtert door hun werkloosheid en andersom kunnen psychische klachten een oorzaak zijn van werkloosheid. Bijna alle respondenten voelen zich niet gewaardeerd in de maatschappij. Zij voelen zich
gestigmatiseerd door hun psychische of fysieke beperkingen, maar voornamelijk door hun werkloosheid en doordat zij een bijstandsuitkering ontvangen. De respondenten gaan op de volgende manieren om met hun werkloosheid en situatie. De meeste respondenten hanteren een copingstrategie door hun zelfrespect hoog te houden en door een drive te hebben om door te gaan. Enkele respondenten verliezen daarentegen de moed om door te gaan en lijken uit zelfbescherming, een angst om te falen, de hoop op te geven om nog aan het werk te komen. In tegenstelling tot de eerder benoemde copingstrategie identificeren zij zich meer met hun werkloosheid. Tot slot hebben vrijwel alle respondenten behoefte aan meer aansluiting met hun begeleiding, en om serieus genomen te worden als het gaat om hun re-integratie. Maatwerk en een luisterende houding van hun begeleiding en voornamelijk een ondersteunende en meedenkende begeleiding vinden de meeste respondenten belangrijker dan meer zelfstandigheid binnen hun re-integratie.
Uit dit onderzoek komt naar voren dat Amsterdammers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt verschillende situaties en ervaringen (omtrent werkloosheid en de arbeidsmarkt) hebben en hier op verschillende manieren mee omgaan (copingmechanismen). Ook blijkt dat de verschillende behoeftes hier vaak uit voortkomen. Door eerst te begrijpen welke ervaringen en copingmechanismen de Amsterdammer heeft als het gaat om werk en het zoeken naar werk, kan beter begrepen worden welke behoeftes deze persoon in kwestie heeft en waar deze vandaan komen. Amsterdammers die bijvoorbeeld minder vertrouwen hebben in hun re-integratie en soms zichzelf stigmatiseren (met als copingmechanisme de hoop opgeven uit zelfbescherming), willen vaak graag nog steeds aan het werk maar door negatieve ervaringen binnen hun begeleiding en het gevoel niet serieus genomen te worden, is er wellicht sprake van een self-fulfilling prophecy. Door naar deze ervaringen en behoeftes te kijken, kan er beter worden aangesloten op de Amsterdammer die wil re-integreren. Vanuit dit onderzoek zijn de volgende beleidsaanbevelingen tot stand gekomen. De respondenten van dit onderzoek missen vaak de aansluiting met hun begeleiding, en naar hun mening kan er beter geluisterd worden en per persoon gekeken worden naar een situatie en naar ervaringen wat werk en de arbeidsmarkt betreft. Wanneer dit het geval is, en er meer maatwerk wordt geleverd, kunnen de behoeftes van de respondenten beter vervuld worden en is er meer aansluiting met hun begeleiding, waardoor de re-integratie succesvoller kan zijn. Vervolgonderzoek van deze masterscriptie kan zich richten op een specifieke doelgroep binnen werkzoekenden en mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld werkzoekenden van boven de 55 jaar of met een migratieachtergrond die al langere tijd in Nederland wonen. Ander aansluitend vervolgonderzoek kan zich richten op het inzetten van het delen van ervaringskennis van deelnemers binnen re-integratietrajecten. | |
