Het Chileense experiment: een historische analyse van de ontstaansgeschiedenis van het neoliberalisme in Chili aan de hand van path-dependency (1956-1980)

Abstract

In deze scriptie wordt onderzocht welke ontwikkelingen vóór en tijdens de dictatuur van Pinochet van 1956 tot aan 1980 leidden tot Chili’s neoliberale institutionele transformatie. Drie perioden worden onderzocht aan de hand van path-dependency. President Allende zorgde vanaf 1970 voor een critical juncture voor de Verenigde Staten, omdat hij een gevaar vormde voor de ideologische en economische belangen van de wereldmacht. De VS teisterde Chili vervolgens met economische sancties die leidden tot een path switch: de coup van Pinochet in 1973. De dictatuur die hieruit ontstond was een voorwaarde voor de totstandkoming van het neoliberalisme, maar had nog geen economische visie. Deze visie werd verschaft door een overeenkomst in 1956 tussen de Point Four Program van de VS, de Universidad Católica de Chile en de Universiteit van Chicago. Door de samenwerking ontstond een path departure binnen de Universidad Católica waarbij de universiteit een kweekplaats werd voor neoliberaal gedachtegoed. Hieruit groeiden de Chicago Boys, die de theorie van het neoliberalisme vanaf 1970 in praktijk brachten vanuit hun posities in het regime van Pinochet. Het neoliberale beleid werd in 1975 versneld en verstevigd door middel van shock-treatment, zorgend voor path-stabilization. In 1980 werd de lock-in voltooid doordat het neoliberalisme werd vastgelegd in de grondwet. Het ‘succes’ van Chili’s neoliberale experiment creëerde de basis voor de wereldwijde verspreiding van het systeem door het IMF na 1980.